## วิธีหาต้นทุนคงที่และ ต้นทุนผันแปร ที่ต้องรู้สำหรับการจัดการธุรกิจ

**ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost)** และ **ต้นทุนผันแปร (Variable Cost)** เป็นคู่แฝดในระบบบัญชีบริหาร ซึ่งมีความแตกต่างกันโดยพื้นฐาน หากผู้บริหารไม่เข้าใจความแตกต่างนี้ การตัดสินใจด้านงบประมาณและกำหนดราคาจะมักจะผิดพลาด บทความนี้เราจะมาทำความเข้าใจให้ลึกลงไป

## ต้นทุนคงที่คืออะไร เข้าใจง่ายๆ

**ต้นทุนคงที่ (Fixed Cost)** คือค่าใช้จ่ายที่ไม่ขึ้นอยู่กับจำนวนสินค้าหรือบริการที่ผลิตออกมา ไม่ว่าโรงงานจะทำงาน 10% หรือ 100% ก็ยังต้องจ่ายเงินจำนวนเดียวกัน ลักษณะนี้ทำให้ต้นทุนคงที่เป็นเหมือน "ภาระบังคับ" ของธุรกิจ

### รายละเอียดต้นทุนคงที่ที่ผู้บริหารต้องติดตาม

- **ค่าเช่าสถานที่** - ไม่ว่าจะผลิตหรือไม่ก็ต้องเสียเงิน
- **เงินเดือนพนักงานประจำ** - จ่ายทุกเดือนแบบเดียวกัน
- **ค่าประกัน** - ค่าคุ้มครองสินทรัพย์และความเสี่ยง
- **ค่าเสื่อมราคาเครื่องจักร** - ลดลงตามเวลา ไม่ตามการผลิต
- **ดอกเบี้ยเงินกู้** - ภาระจากการกู้ยืน

การหาต้นทุนคงที่นั้นค่อนข้างตรงไปตรงมา เพราะมันเป็นสัญญาและข้อผูกพันที่อ่านได้จากหนังสือสัญญา การประมาณการหาต้นทุนคงที่ที่แม่นยำจะช่วยให้ผู้บริหารวางแผนเงินสดได้ดีขึ้น

## ต้นทุนผันแปรคืออะไร เข้าใจจากการผลิต

**ต้นทุนผันแปร (Variable Cost)** คือค่าใช้จ่ายที่เปลี่ยนแปลงตามจำนวนสินค้าหรือบริการที่ออกมา ยิ่งผลิตมากเท่าไร ต้นทุนนี้ก็เพิ่มขึ้นเท่านั้น ลักษณะแบบนี้ให้ความยืดหยุ่นมากกว่า เพราะสามารถควบคุมได้ด้วยการเปลี่ยนแปลงปริมาณการผลิต

### ตัวอย่างต้นทุนผันแปรในการผลิต

- **วัตถุดิบและส่วนประกอบ** - ยิ่งสินค้าเยอะ ก็ต้องซื้อวัตถุดิบเยอะ
- **ค่าแรงงานตรง** - พนักงานผลิตสินค้าวัน เท่าไรที่ผลิต ก็ต้องจ่ายเท่านั้น
- **ค่าไฟฟ้าและน้ำในการผลิต** - เปิดเครื่องผลิตมากขึ้น ก็สิ้นเปลืองมากขึ้น
- **ค่าบรรจุภัณฑ์** - บรรจุสินค้าเท่าไรก็เสียจำนวนนั้น
- **ค่าขนส่งและจัดส่ง** - สินค้าเยอะ ค่าส่งก็เยอะ
- **ค่าคอมมิชชันการขาย** - ยอดขายสูง ก็จ่ายคอมมากขึ้น

ต้นทุนผันแปรให้อิสระในการจัดการมากกว่า เพราะสามารถปรับลดได้หากต้องการคุมค่าใช้จ่าย

## เปรียบเทียบแบบปะทะ ต้นทุนคงที่ vs ต้นทุนผันแปร

| ลักษณะ | ต้นทุนคงที่ | ต้นทุนผันแปร |
|--------|----------|----------|
| การเปลี่ยนแปลง | ไม่เปลี่ยน ไม่ว่าจะผลิตเท่าไร | เปลี่ยนตามปริมาณการผลิต |
| การควบคุม | ยากต่อการควบคุมในระยะสั้น | ปรับลดได้ตามสถานการณ์ |
| ตัวอย่าง | ค่าเช่า เงินเดือน | วัตถุดิบ ค่าแรง |
| ผลกระทบต่อกำไร | สูงสูดเมื่อปริมาณขายน้อย | ลดลงเมื่อลดการผลิต |

## วิธีการหา ต้นทุนคงที่ ให้แม่นยำ

การหาต้นทุนคงที่ไม่ยากถ้ารู้วิธี ให้ทำตามขั้นตอนนี้:

### 1. ดูจากสัญญาและข้อผูกพัน
ต้นทุนคงที่ส่วนใหญ่มากมาจากสัญญาระยะยาว เช่น สัญญาเช่า สัญญากู้เงิน ตราบจนตัวเลขนั้น สามารถคาดการณ์ได้และคงตัวเหมือนเดิมตลอดปี

### 2. แยกกำหนดการจ่ายอื่นๆ
พนักงานประจำ ประกัน อุปกรณ์ส่วนเสริม ฯลฯ ถ้าจ่ายปกติทุกปีแบบเดียวกัน ก็นับเป็นต้นทุนคงที่

### 3. วิเคราะห์ต้นทุนต่อหน่วยผลิตภัณฑ์
ต้นทุนคงที่ต่อหน่วย = ต้นทุนคงที่รวม ÷ จำนวนหน่วยผลิตภัณฑ์ที่ผลิต เมื่อผลิตมากขึ้น ต้นทุนคงที่ต่อหน่วยจึงน้อยลง

## ความสำคัญของการเข้าใจต้นทุนทั้งสองประเภท

การรู้จักและเข้าใจความแตกต่างระหว่างต้นทุนคงที่และต้นทุนผันแปรช่วยให้ผู้บริหารสามารถ:

- **กำหนดราคาสินค้าได้ถูกต้อง** - ต้องครอบคลุมทั้งสองประเภท
- **วางแผนการผลิตอย่างชาญฉลาด** - ลดต้นทุนผันแปรได้หากเป็นปัญหา
- **ประเมินจุดคุ้มทุน (Break-even Point)** - รู้ว่าต้องขายเท่าไรถึงไม่ขาดทุน
- **ตัดสินใจการลงทุน** - ลงทุนในเครื่องจักรเพื่อลดต้นทุนผันแปร หรือเช่ายิ่งกว่า
- **ควบคุมและลดต้นทุนรวม** - หาช่องทางลดไป ไม่ว่าจะผ่านการรีโนโกชิเอชั่นเช่า หรือเพิ่มประสิทธิภาพการผลิต

## สรุป

ต้นทุนคงที่และต้นทุนผันแปรเป็นสองแฉกของโครงสร้างต้นทุนธุรกิจ ความเข้าใจอันลึกซึ้งในเรื่องนี้จะช่วยให้ผู้บริหารทำการตัดสินใจได้ดีขึ้น ไม่ว่าจะเป็นการกำหนดราคา การวางแผนการผลิต หรือการประเมินความโปรแกรมของธุรกิจ การหาต้นทุนคงที่ให้แม่นยำ และการควบคุมต้นทุนผันแปรอย่างมีประสิทธิภาพ จะนำธุรกิจไปสู่ความสำเร็จในระยะยาว