Fibonacci na negociação: Guia completo, ferramentas poderosas e como usá-las com sucesso

ฟิโบนันซี่คืออะไร กำเนิดและที่มาของสัดส่วนทางคณิตศาสตร์ที่ศักดิ์สิทธิ์

ฟิโบนันซี่เป็นลำดับตัวเลขที่มีกฎเกณฑ์พิเศษ ซึ่งสร้างขึ้นจากการนำตัวเลขสองตัวที่อยู่ติดกันมาบวกกัน ได้แก่: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181…

แม้ว่าชื่อนี้เพิ่งปรากฏในยุโรปกลาง แต่ประวัติของฟิโบนันซี่มีมากกว่านั้นมาก นักคณิตศาสตร์อินเดียได้ค้นพบลำดับตัวเลขนี้ในช่วง 400-200 ปีก่อนคริสตกาล และนำมาใช้ในสังคมอินเดีย ตั้งแต่ช่วง 200 ปีก่อนคริสตกาลแล้ว

ความมหัศจรรย์ที่ทำให้ฟิโบนันซี่มีความสำคัญคือการที่สัดส่วนนี้ปรากฏในธรรมชาติอยู่ทั่วไป: รูปกระดองเสฐาน ต้นไม้ที่งอก ก้นหอย และแม้กระทั่งในภาพวาดโมนาลิซ่า ปัจจุบัน ลีโอนาโด ดาวินชี ได้นำไปใช้กันอย่างแพร่หลาย

ฟิโบนันซี่ในบริบทศิลปะและการออกแบบ ต่อมาก็ถูกนำไปใช้ในการเทรด

สัดส่วน Fibonacci หรือ Golden Ratio ถือเป็นมาตรฐานธรรมชาติที่ศิลปินและนักออกแบบใช้ในการจัดองค์ประกอบเพื่อให้ผลงานมีความสวยงามและสัดส่วนลงตัว ต่อมา กลุ่มนักลงทุนและนักเทรดก็เริ่มเชื่อว่าการเคลื่อนไหวของราคาสินทรัพย์ก็ควบคุมโดยกฎธรรมชาติเดียวกันนี้ด้วย

จึงเกิดการนำสัดส่วน Fibonacci มาประยุกต์ใช้ในเครื่องมือต่าง ๆ เช่น Fibonacci Retracement, Fibonacci Extension และอื่น ๆ ซึ่งกลายมาเป็นตัวช่วยที่ศักดิ์สิทธิ์ในการหาแนวรับแนวต้าน และกำหนดเป้าหมายราคาสำหรับการซื้อขาย

วิธีการคำนวณลำดับฟิโบนันซี่แบบขั้นตอน

ลำดับ Fibonacci สร้างขึ้นจากสูตรง่ายๆ: นำตัวเลขสองตัวก่อนหน้ามาบวกกัน

• 0 + 1 = 1
• 1 + 1 = 2
• 1 + 2 = 3
• 2 + 3 = 5
• 3 + 5 = 8
• 5 + 8 = 13
• 8 + 13 = 21
• 13 + 21 = 34

จากนั้นก็ดำเนินการต่อไปเรื่อย ๆ เกิดเป็นลำดับ: 0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765…

สัดส่วนมหัศจรรย์ที่ซ่อนอยู่ในลำดับตัวเลข

ความลึกลับของ Fibonacci คือ ไม่ว่าจะนำตัวเลขในลำดับมาทำการคำนวณในรูปแบบใด ก็มักจะได้ค่าคงที่บางตัวเสมอ:

• 34/55 ≈ 0.618 (นำตัวเลขด้านหน้าหารด้วยตัวเลขด้านหลัง)
• 377/233 ≈ 1.618 (นำตัวเลขด้านหลังหารด้วยตัวเลขด้านหน้า)
• 610/1597 ≈ 0.382 (นำตัวเลขด้านหน้าหารด้วยตัวเลขถัดไปสองตำแหน่ง)

ค่าเหล่านี้ (0.618, 1.618, 0.382) เป็นสัดส่วนที่ปรากฏในเครื่องมือ Fibonacci ที่นักเทรดใช้ทุกวัน

เครื่องมือ Fibonacci ที่ใช้ในการเทรด: ความแตกต่างและลักษณะเฉพาะ

Fibonacci Retracement: เครื่องมือหาจุดเข้าทำรายการ

เครื่องมือนี้คำนวณระยะปรับฐานของราคาตามสัดส่วน Fibonacci เพื่อหาแนวรับและแนวต้าน ผลลัพธ์ที่ได้เป็นเส้นแนวนอน ที่ระดับ: 0%, 23.6%, 38.2%, 50%, 61.8%, 100%

ในแนวโน้มขาขึ้น เส้น Retracement ใช้เป็นแนวรับเพื่อเข้าซื้อ ในแนวโน้มขาลง เส้นเหล่านี้ใช้เป็นแนวต้านเพื่อเข้าขาย

วิธีใช้: ลากเครื่องมือจากจุดต่ำสุดไปยังจุดสูงสุด (ขาขึ้น) หรือจากจุดสูงสุดไปยังจุดต่ำสุด (ขาลง) จากซ้ายไปขวา

Fibonacci Extension: เครื่องมือหาเป้าหมายกำไร

ขณะที่ Retracement ใช้หาจุดวกกลับ Extension ใช้หาระยะเป้าหมายเมื่อราคา Breakout อยู่นอกกรอบเดิม ระดับที่ได้คือ: 113.6%, 127.2%, 141.4%, 161.8%, 200%, 261.8%

วิธีใช้: เชื่อมจุด swing high/low ไปยังจุดปรับฐาน ลากจากซ้ายไปขวา เครื่องมือจะแสดงเป้าหมายราคาในการทำกำไร

Fibonacci Projection: การรวมจุดแข็งของ Retracement และ Extension

เครื่องมือนี้รวมฟังก์ชันทั้งสองไว้เพื่อบ่งชี้ทั้งระยะวกกลับและระยะเป้าหมายพร้อมกัน ใช้ตัวเลข Fibonacci ตั้งแต่ 61.8% ขึ้นไป เครื่องมือนี้อาจเรียกต่างชื่อขึ้นกับแพลตฟอร์ม เช่น Fibonacci Expansion หรือ Trend Based Fibonacci Extension

วิธีใช้: วางเครื่องมือที่เชื่อมจุด 3 จุด: จุดสูง จุดต่ำ และจุดปรับฐาน

Fibonacci Timezone: การคาดการณ์เวลาเทิร์นพอยต์

แทนที่จะวัดระยะราคา (แกน Y) Fibonacci Timezone วัดความสำคัญของช่วงเวลา (แกน X) โดยสร้างเส้นแนวตั้งที่ระยะเวลา: 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233 แท่งเทียน

เส้นเหล่านี้ชี้บอกว่าช่วงเวลาใดที่มีแนวโน้มจะเกิดจุดเหวี่ยงหรือการเปลี่ยนแปลงทิศทางราคา

วิธีใช้: พล็อตจุดตั้งต้นที่ Swing Low (ขาขึ้น) หรือ Swing High (ขาลง) เครื่องมือจะสร้างเส้นแนวตั้งตามสัดส่วน Fibonacci

Fibonacci Fans: การบ่งชี้ทั้งราคาและเวลา

เครื่องมือ Retracement, Extension, และ Projection ใช้วัดแกน Y (ราคา) ขณะที่ Timezone ใช้วัดแกน X (เวลา) Fibonacci Fans ประสมทั้งสองเข้าด้วยกัน ผลลัพธ์คือเส้น Slope ที่มีมุมตามสัดส่วน Fibonacci

สามารถใช้หาแนวรับแนวต้านได้เช่นเดียวกับ Retracement

วิธีใช้: เลือกเครื่องมือ Fibonacci Fan และลากเชื่อมจุด 2 จุด (ต่ำสุด-สูงสุด) จากซ้ายไปขวา

การประยุกต์ใช้ Fibonacci ในสถานการณ์เทรดจริง

บริบทที่ 1: การเทรด Pullback เพื่อเข้าในแนวโน้ม

เมื่อราคามี Pullback (ปรับฐาน) ภายในแนวโน้มหลัก ฟิโบนันซี่ รีทเรสเมนต์ช่วยระบุจุดที่ราคาน่าจะพบแนวรับหรือแนวต้าน

• ขาขึ้น: วาง Retracement จากต่ำสุด → สูงสุด หาแนวรับเพื่อซื้อ
• ขาลง: วาง Retracement จากสูงสุด → ต่ำสุด หาแนวต้านเพื่อขาย

บริบทที่ 2: การเทรด Breakout เพื่อหาเป้าหมายราคา

เมื่อราคา Breakout ออกจากสัญญาณสำคัญ Fibonacci Extension ช่วยตั้งเป้าหมายกำไร

• ขาขึ้น: ใช้ Extension จากจุดสูง-ปรับฐาน เพื่อหาเป้าหมายขาย
• ขาลง: ใช้ Extension จากจุดต่ำ-รีบาวน์ เพื่อหาเป้าหมายซื้อกลับ

บริบทที่ 3: การเทรด Range (กรอบแนวนอน)

ในราคาที่เคลื่อนไหวข้างซ้ายขวา Fibonacci Retracement ที่วาดระหว่างจุดสูงและต่ำ สามารถใช้หาจุดซื้อที่แนวรับและขายที่แนวต้าน เมื่อราคาหลุดกรอบบนหรือล่าง การเคลื่อนไหวในกรอบจะสิ้นสุด

บริบทที่ 4: การระบุจุดกลับตัว (Reversal)

เมื่อแนวโน้มมีพลังอ่อนลงและราคาเริ่มวกตัว Fibonacci Retracement ไม่เพียงช่วยหาจุดเข้าทำรายการในกรอบเท่านั้น การหลุดกลับไปที่ Fibo Level ในทิศทางตรงกันข้ามยังบ่งชี้การเปลี่ยนแปลงแนวโน้มหลัก

การรวม Fibonacci กับเครื่องมือเทคนิคอื่น เพิ่มความแม่นยำ

วิธีที่ 1: Fibonacci + EMA (Exponential Moving Average)

EMA เป็นตัวชี้แนวโน้มที่ให้น้ำหนักกับราคาล่าสุด

ขั้นตอน:

1. ติดตั้ง EMA(50) บนกราฟ
2. ระบุแนวโน้ม: ราคาเหนือ EMA = ขาขึ้น, ราคาใต้ EMA = ขาลง
3. วาง Fibonacci Retracement ที่ Swing Low/High
4. เข้าซื้อที่ Fibo 23.6%, 38.2%, 50% ขณะราคาอยู่เหนือ EMA
5. เข้าขายที่ Fibo 23.6%, 38.2%, 50% ขณะราคาอยู่ใต้ EMA

วิธีที่ 2: Fibonacci + RSI (Relative Strength Index)

RSI บ่งชี้ภาวะซื้อมากเกินไป/ขายมากเกินไป และ RSI Divergence ชี้จุดอ่อนของแนวโน้ม

ขั้นตอน:

1. ระบุแนวโน้มหลัก (Swing High/Low)
2. วาง Fibonacci Extension เพื่อหาเป้าหมายราคา
3. สังเกตเมื่อราคาชนแนวรับ/ต้าน Fibo พร้อมกับ RSI แสดง Divergence
   • Bearish Divergence: ราคาทำจุดสูงใหม่ แต่ RSI ต่ำลง → สัญญาณขาย
   • Bullish Divergence: ราคาทำจุดต่ำใหม่ แต่ RSI สูงขึ้น → สัญญาณซื้อ
4. ปิดสถานะเมื่อราคาหลุดกรอบระดับราคาที่สร้างไว้

วิธีที่ 3: Fibonacci + Price Action (รูปแบบแท่งเทียน)

Price Action คือรูปแบบการกลับตัวของแท่งเทียน เช่น Doji, Engulfing, Pin Bar

ขั้นตอน:

1. ระบุแนวโน้มหลัก
2. วาง Fibonacci Retracement
3. รอจนกว่าราคาปะทะแนวรับ/ต้าน Fibo
4. ค้นหารูปแบบ Price Action ที่ยืนยัน:
   • ขาลง: Doji, Double Top, Head and Shoulders ที่แนวต้าน
   • ขาขึ้น: Doji, Double Bottom, Inverse Head and Shoulders ที่แนวรับ
5. เข้าทำรายการเมื่อรูปแบบยืนยันเต็มรูปแบบ

ตัวอย่างการเทรด: AUD/USD บนระยะเวลา 15 นาที

สถานการณ์ 1: เทรด Pullback ด้วย Fibonacci + EMA

• ราคาเพิ่งขาขึ้นแรงๆ จากจุด A ไป B
• ราคาวกกลับจากจุด B ไปทดสอบแนวรับ
• วาง EMA(50) และ Fibonacci Retracement
• ราคาสัมผัส Fibo 38.2% ขณะยังอยู่เหนือ EMA
• เข้าซื้อ ที่ Fibo 38.2%
• ตัดขาดทุน ใต้ Fibo 50% หรือ EMA
• ปิดกำไร ที่ Fibo 0% (ระดับจุด B เดิม) หรือสูงกว่า

สถานการณ์ 2: เทรด Breakout ด้วย Fibonacci Extension + RSI

• ราคาก่อนหน้ามีการปรับตัวจากจุด A → B → C
• ราคา Breakout เบรกแนวต้านที่ C ด้วยโมเมนตัมแรง
• วาง Fibonacci Extension เพื่อหาเป้าหมาย
• RSI แสดง Bullish Divergence ที่จุด C
• เข้าซื้อ ที่จุดเบรก
• ปิดกำไร ที่ Fibo 161.8% หรือ 200%
• ตัดขาดทุน ล่องหน (ต่ำกว่าจุด B)

ข้อดีและข้อจำกัดของ Fibonacci

ข้อดี ✓

• ใช้งานง่ายไม่ซับซ้อน อ่านค่าได้เข้าใจเร็ว
• นำไปประยุกต์ใช้กับหลายสถานการณ์ได้
• รองรับการรวมกับเครื่องมือเทคนิคอื่นได้หลากหลาย
• ใช้ได้ในทุก Timeframe และสินทรัพย์
• ความนิยมสูง ทำให้สัดส่วนนี้มีประสิทธิภาพจริง

ข้อเสีย ✗

• เป็นการตีความแบบอัตวิสัย (นักเทรดต่างคนอาจใช้ต่างวิธี)
• ต้องรวมกับเครื่องมือยืนยันอื่น เพราะใช้เพียงตัวเดียวอาจเข้าใหญ่
• ไม่ได้บ่งชี้ทิศทาง เพียงแต่บอกระดับราคา
• ข้อมูล Historical ที่ผ่านมาไม่รับประกันผลข้างหน้า
• ต้องการทำความเข้าใจและฝึกฝนให้เชี่ยวชาญ

วิธีติดตั้ง Fibonacci บนเครื่องมือเทรด

1. เปิดเครื่องมือ: ค้นหาไอคอน Fibonacci ในแถบเครื่องมือ
2. เลือกเครื่องมือ: จะมีให้เลือก Fib Retracement, Extension, Projection ฯลฯ
3. ลากเชื่อม: ลากจากจุด Swing Low ไป Swing High (หรือตรงกันข้าม)
4. ปรับค่า: คลิกเครื่องมือแล้วเลือก “Settings” เพื่อปรับเปลี่ยนระดับ Fib ตามต้องการ

ลองใช้ฟีเจอร์เครื่องมือ Fibonacci ที่มีให้มากกว่า 400+ และสเปรดต่ำ บนแพลตฟอร์มเทรดขั้นสูง ได้รับสงทุนเสมือน $50,000 ฟรี

คำถามที่พบบ่อย

Fibonacci ใช้ได้จริงหรือ?

ใช่เพราะสัดส่วน Fibonacci ได้รับการยอมรับกันแพร่หลายในตลาด ทำให้กลายเป็นจุดเชื่อมั่นร่วมกันของผู้เล่นจำนวนมาก เมื่อนักเทรดจำนวนมาก “เชื่อ” ว่าระดับ Fibo 61.8% เป็นแนวรับ ก็มักเกิดจริงเมื่อราคาเข้าใกล้

อย่างไรก็ดี ไม่มีเครื่องมือไหนที่ถูกต้องร้อยเปอร์เซ็นต์ เสมอ ดังนั้นต้องรวมกับเครื่องมืออื่นและจัดการความเสี่ยงอย่างระมัดระวัง

เครื่องมือไหนดีที่สุด?

ไม่มีคำตอบเดียว ขึ้นอยู่กับ:

• Retracement: หาจุดเข้าในแนวโน้ม ★★★★★
• Extension: หาเป้าหมายกำไรในเบรกเอาท์ ★★★★★
• Fans: ใช้ยากกว่า เหมาะสำหรับจอมเทรด ★★★☆☆
• Timezone: ใช้หาเวลาเทิร์นพอยต์เท่านั้น ★★★☆☆

ควรใช้ Timeframe ไหน?

Fibonacci ใช้ได้บนทุก Timeframe ตั้งแต่ 1 นาที ไปจนถึง Daily Chart ขอแนะนำ:

• สั้นต่ำสุด: 15min, 30min (ความผันผวนน้อย)
• กลาง: 1H, 4H (ความสมดุล)
• ยาว: Daily, Weekly (ความน่าเชื่อถือ)

สรุป

Fibonacci คือ มากกว่าเพียงแค่ตัวเลข มันคือการเชื่อมต่อระหว่างสัดส่วนธรรมชาติกับการเคลื่อนไหวของราคาในตลาด เครื่องมือ Fibonacci ช่วยให้นักเทรดมีการมองเห็นแนวรับแนวต้านที่เหมือนกัน ทำให้มีจุดเชื่อมั่นร่วมกัน

แม้ว่าไม่ใช่เครื่องมือวิเศษที่ใช้แล้วรวย แต่เมื่อใช้ร่วมกับการวิเคราะห์ EMA, RSI, Price Action และการจัดการความเสี่ยง Fibonacci ก็กลายเป็นตัวช่วยที่แท้จริงสำหรับการเทรดอย่างมีระบบ

ขอบคุณที่อ่านจบบทความนี้ สุดท้ายแล้ว อย่าลืมลองเปิดกราฟจริง เทรด Demo ก่อน และค่อยๆ สร้างสัญชาตญาณขึ้นเอง เพราะทฤษฎี ต้องเผชิญหน้ากับความเป็นจริงของตลาดถึงจะจำ