На этой странице может содержаться сторонний контент, который предоставляется исключительно в информационных целях (не в качестве заявлений/гарантий) и не должен рассматриваться как поддержка взглядов компании Gate или как финансовый или профессиональный совет. Подробности смотрите в разделе «Отказ от ответственности» .
Что такое экономика достатка и что нам нужно знать
“เศรษฐกิจพอเพียง” - คำศัพท์ที่ชาวไทยทุกคนเคยได้ยินมาแล้ว แต่ค่อนข้างมีคนจำนวนมากที่ยังไม่เข้าใจจริงๆว่า ความหมายที่แท้จริงของมันคืออะไร นอกจากการเคยได้ยินจากโรงเรียนหรือข่าวสาร ในความเป็นจริง วลีนี้ไม่ใช่แค่คำพูดสำหรับการใช้สอย แต่เป็นปรัชญาการดำเนินชีวิตที่พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในหลวงรัชกาลที่ 9 ได้ทรงมอบให้กับประชาชนชาวไทยตั้งแต่ปี พ.ศ. 2517 เพื่อให้เราสามารถดำรงชีวิตได้ดีขึ้นและเต็มไปด้วยความมั่นคงทั้งในปัจจุบันและอนาคต
เศรษฐกิจพอเพียง หมายถึงการดำเนินชีวิตอย่างไร
เศรษฐกิจพอเพียง ไม่ได้หมายความว่า เราต้องผลิตข้าว ผัก เนื้อสัตว์ ทั้งหมดด้วยตัวเอง ตามที่หลายคนอาจเข้าใจผิด แต่หมายความว่า การมีชีวิตที่สมดุลและไม่ฟุ่มเฟือย ไม่มากจนเกินต้องและไม่น้อยจนขาดแคลน
กรอบแนวคิด “เศรษฐกิจพอเพียง” ตั้งอยู่บนฐานสำคัญ 3 ประการ คือ:
นอกจากนี้ยังต้องเสริมด้วย 2 เงื่อนไข ที่ยิ่งสำคัญ:
ที่มาของคำว่า “เศรษฐกิจพอเพียง” มาจากไหน
ในสมัยที่ประเทศไทยกำลังพัฒนาเศรษฐกิจด้วยการลงทุนใหญ่ๆ ซ้ำเติมจากการกู้ยืมต่างประเทศ ตลาดการเกษตรก็ถูกขยายอย่างรวดเร็ว นายทุนบุกรุกป่าป้อม สิ่งแวดล้อมเสื่อมสลาย และความเหลื่อมล้ำด้านรายได้ก็เพิ่มมากขึ้น ในภาวะวิกฤตนี้ พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในหลวงรัชกาลที่ 9 จึงได้ทรงมีพระราชดำรัสเตือนเติน 1 ปีก่อนวิกฤตต้มยำกุ้งของปี พ.ศ. 2540 ให้ชาวไทยยึดหลัก “พอมีพอกิน” โดยการดำเนินชีวิตแบบสายกลาง
“…ในหมู่บ้านหรือในอำเภอ จะต้องมีความพอเพียงพอสมควร บางสิ่งบางอย่างผลิตได้มากกว่าความต้องการก็ขายได้ แต่ขายในที่ไม่ห่างไกลเท่าไร…” - นี่คือสาระสำคัญของพระราชดำรัสที่บ่งชี้ว่า เศรษฐกิจพอเพียง หมายถึง การพึ่งพาตนเองในระดับครัวเรือนและชุมชน
เศรษฐกิจพอเพียง สามารถนำไปใช้ได้ที่ไหนบ้าง
มิใช่เพียงเกษตรกรเท่านั้น ผู้ประกอบการ พนักงาน นักศึกษา ทุกคนสามารถนำปรัชญานี้มาใช้ได้:
สำหรับการเกษตร: เกษตรกรสามารถปลูกหลายพืช หลายสัตว์ในครั้งเดียว ขุดสระเก็บน้าไว้ใช้ตามฤดูกาล ผลิตสินค้าหลากหลาย เมื่อเกิดภัยแล้งหรือโรคไม่ทำให้ได้ผลสูญเสียทั้งหมด
สำหรับผู้ประกอบการ: ไม่ตั้งธุรกิจใหญ่เกินไป เลือกต้นทุนต่ำแต่คุณภาพดี มีกำไรพอเพียง สร้างเสถียรภาพ ไม่เอาเปรียบผู้บริโภคและแรงงาน
สำหรับคนทั่วไป: ออมเงินให้พอเพียง วางแผนการเงิน ใช้จ่ายตามสมควร มีทักษะเสริมเพื่อรับมือกับการว่างงานหรือลำบากเงินสด
เศรษฐกิจพอเพียงช่วยให้เราอะไร
ความสำคัญที่แท้จริงคือ ความมั่นคง - ไม่ต้องตกใจเมื่อราคาสินค้าเพิ่มขึ้น หรือเกิดวิกฤตเศรษฐกิจ เพราะเรามีการเตรียมตัวและระบบภูมิคุ้มกัน องค์การสหประชาชาติยกย่อง พระบาทสมเด็จพระเจ้าอยู่หัวในหลวงรัชกาลที่ 9 เป็น “Developer King” และยอมรับว่าปรัชญาเศรษฐกิจพอเพียงสอดคล้องกับเป้าหมายการพัฒนาอย่างยั่งยืน (Sustainable Development Goals) เพราะมันชี้นำการพัฒนาที่ตอบสนองความต้องการของรุ่นปัจจุบันโดยไม่ทำให้รุ่นลูกๆ ตกอยู่ในสภาวะขาดแคลน
สรุป: เศรษฐกิจพอเพียง คือ…
ถ้าต้องสรุปอย่างกระชับ เศรษฐกิจพอเพียง หมายถึง การดำเนินชีวิตและกิจการด้วยสติสัมปชัญญะ รู้จักแยกแยะความต้องการกับความเต้องใจ วางแผนให้ดี มีคุณธรรมและเหตุผล ต้องมีความรู้อย่างชุมชุน และเตรียมตัวรับมือกับการเปลี่ยนแปลง ไม่ตั้งเป้าแสวงหากำไรแบบโลภไม่รู้สิ้น แต่แสวงหาความมั่นคงยั่งยืน
หลักการนี้ไม่ได้เก่าและล้าสมัย แต่เป็นปรัชญาที่ยิ่งกว่า 30 ปีมาแล้วยังคงเกี่ยวข้องกับชีวิตเราวันนี้ ไม่ว่าจะในยุคของวิกฤต หรือสมยที่เศรษฐกิจเจริญรุ่งเรืองก็ตาม ทั้งนี้การนำเศรษฐกิจพอเพียงไปใช้ได้ผลดีที่สุดก็ต่อเมื่อ เราตัดสินใจปฏิบัติในชีวิตประจำวันของตัวเอง จากการออม การสรรหาอาชีพที่สุจริต เลือกสินค้าอย่างเหตุผล และสืบต่อไปด้วยความขยัน ความรู้ และคุณธรรม