Japonya az önce büyük bir adım attı—Yeni Başbakan yüksek rütbeli Sanae Takashi kabinesi hızla 21.3 trilyon yenlik bir ekonomik teşvik paketi onayladı, bu rakam ne anlama geliyor? Dönüştürünce 135 milyar dolar civarında, bu, Japon hükümetinin pandemi sonrası kullandığı en büyük mali silah.

Bu hesabı açalım: 17.7 trilyon yen doğrudan gerçek ekonomiye aktarılıyor, bu rakam geçen yılki 13.9 trilyon yen’den çok daha fazla. Ayrıca 2.7 trilyon yen indirim teşvikleri de var. Paralar nasıl harcanacak? Her çocuğa 20.000 yen nakit yardım, gelecek yıl ocak-mart arasında her hane enerji desteği olarak 7000 yen, yerel yönetimler pirinç kuponları ve elektronik tüketici kuponları dağıtacak, akaryakıt vergi oranları da düşecek, yıllık gelir sınırı yukarı çekilecek. Acil durumlara çözüm dışında, hükümet parayı yarıiletken, yapay zeka, savunma gibi sözde “büyüme motorlarına” da yatırmak istiyor.

Ancak piyasa bu duruma pek ilgi göstermiyor. Haber açıklandığı gün, yen doğrudan on aydır en düşük seviyeye geriledi, kırk yıl vadeli devlet tahvili getirisi ise tarih rekorunu kırdı. Sorun nerede? Japonya bu boşluğu doldurmak için geçen yılki 6.69 trilyon yen’den çok daha fazla yeni borç çıkarması gerekecek. Borçlar büyüdükçe, yen zayıflamaya devam edecek, enflasyon zaten kontrol edilemiyor, şimdi daha da tehlikeli hale geliyor.

Dünya durumu ise şöyle: ABD Merkez Bankası faiz indirme döngüsünü yeniden başlatıyor, Trump’ın yeni politikası beklentileri de şekilleniyor, her ülkedeki merkez bankaları piyasayı bolca pompalıyor. Bu Japonya’nın bu hamlesi, yen’i yıkıma mı götürecek? Tahvil piyasası bir hareketlilik daha görecek mi? Kripto para, altın, döviz kurları gibi piyasalarda hangi zincirleme etkiler ortaya çıkacak?

Kısa vadede, bol para riski olan varlıkları biraz hareketlendirebilir. Ama uzun vadede? Mali açık bu zamanlı bomba, belli bir noktada patlamayacak mı? Japonya’nın bu “helikopter para atma” yöntemi, gerçekten kurtarıcı mı yoksa zehir içip kurtulmaya mı çalışıyor?

Bu durumu siz nasıl değerlendirirsiniz?