Son zamanlarda çevrede AI projeleri konuşuluyor, ağızdan çıkan ilk kelimeler: hesaplama gücü, model, çip. Kulağa oldukça havalı geliyor ama o AI ekiplerine en çok ne eksik diye sorsan? On kişiden sekizi-dokuzu şu cevabı verir: Para.

Model eğitmek para yakar, GPU kiralamak para yakar, elektrik faturası bile küçük bir ekibi doğrudan yere serer. Yüzeyde herkes teknik yarışında gibi görünüyor, aslında ise finansman bulma yeteneğinde yarışıyorlar. Ama geleneksel finansman yolları AI projelerine pek dostça değil—bankalar iş modelini anlayamıyor, yatırımcılar geri dönüş süresini fazla uzun buluyor, artık VC’ler bile cüzdanlarını sıkı tutuyor.

Birçok proje sonunda çaresiz kalıp eski yönteme başvuruyor: Bir coin çıkar, bir hikaye paketle, perakende yatırımcıya sat. Bu yöntem kısa vadede belki para toplayabilir ama uzun vadede sektöre hiçbir katkı sağlamaz; para tamamen duygularla yönlendirilir, asla gerçekten gitmesi gereken yere ulaşmaz.

Bir proje farklı bir yol deniyor. AI kavramını basitçe zincire taşımaktansa, zincirdeki paranın AI endüstrisine daha verimli akmasını sağlamanın yollarını arıyorlar. Çekirdeğinde iki şey yapıyorlar:

Birincisi, gerçek dünyadaki varlıkları dijitalleştiriyorlar. Örneğin, devlet tahvili teminatıyla sentetik dolar AID çıkarıyor, böylece fon kaynağı izlenebilir ve risk ölçülebilir hale geliyor. İkincisi, AI ile ilgili her şeyi—hesaplama gücü kiralama geliri, hizmet ücreti paylaşımı, ekipman çıktısı—tamamını zincir üzerinde dolaşabilen, teminat olarak gösterilebilen, bölünebilen finansal varlıklara dönüştürüyorlar.

Bunun faydası ne? Zincirdeki para artık yalnızca bir coini speküle etmek için kullanılmıyor, gerçekten de endüstrinin işleyişini destekleyen bir “kredi kanalı”na dönüşüyor. Fon sağlayanlar gerçek gelir akışını görebiliyor, proje sahipleri ise sürekli finansman desteği alabiliyor; her gün piyasayı nasıl sıcak tutarım diye düşünmek zorunda kalmıyor.

Açık konuşmak gerekirse, bu işin anlamı—