Nắm vững quy tắc vẽ đường xu hướng, giúp quyết định giao dịch chính xác hơn

Trong thị trường tài chính, vấn đề hàng đầu mà nhà đầu tư đối mặt là làm thế nào để xác định chính xác hướng di chuyển của giá. Nhiều nhà giao dịch áp dụng các phương pháp phân tích khác nhau — có người dựa vào chỉ số kỹ thuật, có người chú trọng vào mô hình nến Nhật, trong khi phân tích đường xu hướng lại trở thành công cụ không thể thiếu của các nhà giao dịch chuyên nghiệp nhờ tính trực quan và thực tiễn của nó. Đường xu hướng không chỉ là phương tiện mạnh mẽ để xác định hướng thị trường, mà còn là chìa khóa để nhận diện thời điểm mua bán và điểm chuyển biến rủi ro.

Hiểu rõ định nghĩa cốt lõi và vai trò của đường xu hướng

Đường xu hướng về bản chất là một đường thẳng nối các điểm cụ thể trên chuỗi giá, dùng để nhận diện trạng thái tăng, giảm hoặc đi ngang của giá tài sản. Đường này do nhà phân tích vẽ thủ công dựa trên đặc điểm biến động giá, bằng cách nối các đỉnh hoặc đáy trong một khoảng thời gian nhất định.

Vai trò chính của đường xu hướng thể hiện qua ba khía cạnh: Thứ nhất, nó rõ ràng xác định cấu trúc thị trường hiện tại — có phải đang trong giai đoạn tăng động lực, giảm động lực hay đi ngang; Thứ hai, cung cấp các điểm tham khảo giao dịch cụ thể, bao gồm vị trí vào lệnh tiềm năng, điểm thoát lệnh và điểm dừng lỗ; cuối cùng, khi giá phá vỡ đường xu hướng, thường báo hiệu khả năng thay đổi quan trọng của xu hướng thị trường, trở thành tín hiệu chuyển biến quan trọng cho nhà giao dịch.

Ví dụ, trong xu hướng tăng, nhà giao dịch có thể mở vị thế mua khi giá điều chỉnh về mức hỗ trợ của đường xu hướng, và chốt lời khi giá vượt qua vùng kháng cự của đường xu hướng. Ngược lại, trong xu hướng giảm, có thể mở vị thế bán khi giá chạm vùng kháng cự của đường xu hướng. Một khi giá mạnh mẽ phá vỡ đường xu hướng, cần cảnh giác vì khả năng xu hướng sẽ chuyển đổi.

Đường xu hướng tăng: Nhận diện tín hiệu đáy giá liên tục nâng cao

Đường xu hướng tăng được hình thành bằng cách nối hai hoặc nhiều đáy liên tiếp tăng dần, là một đường chéo đi lên, trong đó mỗi đáy sau cao hơn đáy trước. Trong quá trình giá hàng hóa liên tục tăng, đường thẳng nối các mức thấp nhất của giá tạo thành chính là đường xu hướng tăng.

Khi tài sản thể hiện các đỉnh cao mới liên tục tiến lên, các đáy cũng liên tục nâng cao, ta có thể vẽ rõ đường xu hướng tăng từ các đáy này. Ví dụ, trong xu hướng 4 giờ của GBPUSD từ ngày 1 đến ngày 27 tháng 3 năm 2018, giai đoạn đầu của phiên Âu xuất hiện xu hướng tăng, đến ngày 9 tháng 3 còn đẩy giá cao hơn nữa, tạo thành cấu trúc đáy liên tiếp nâng cao, từ đó có thể vẽ rõ đường xu hướng tăng. Đến ngày 16 tháng 3, khi giá điều chỉnh về vị trí của đường xu hướng, vẫn được hỗ trợ và tiếp tục đi lên.

Đường xu hướng tăng gồm nhiều mức hỗ trợ, phản ánh sức mua của thị trường liên tục gia tăng. Miễn là giá luôn duy trì trên đường xu hướng, tính hiệu quả của đường này vẫn được giữ vững. Tuy nhiên, nếu giá phá vỡ đường xu hướng tăng, điều đó cho thấy lực mua đang suy yếu, thị trường có thể sẽ có biến đổi quan trọng.

Đường xu hướng giảm: Nhận diện các dấu hiệu giá cao liên tục đi xuống

Ngược lại với đường xu hướng tăng, đường xu hướng giảm được hình thành bằng cách nối các đỉnh cao dần dần thấp hơn, là đường chéo đi xuống. Trong quá trình giá giảm liên tục, các đỉnh cao mới thấp hơn đỉnh trước, tạo thành đường thẳng nối các đỉnh này.

Khi tài sản thể hiện các đỉnh cao liên tục đi xuống, theo nhịp điệu giảm dần, ta có thể vẽ rõ đường xu hướng giảm từ các đỉnh này. Ví dụ, trong giai đoạn từ ngày 25 tháng 1 đến ngày 27 tháng 2 năm 2018 của GBPUSD, trong 4 giờ, giá bắt đầu giảm từ ngày 25 tháng 1, tiếp tục giảm vào ngày 2 tháng 2, các đỉnh cao liên tục thấp dần. Nối hai đỉnh này lại sẽ tạo thành đường xu hướng giảm. Sau đó, trong các ngày 16 và 26 tháng 2, khi giá điều chỉnh về đường này, đều bị đường xu hướng cản trở và tiếp tục giảm.

Đường xu hướng giảm gồm nhiều mức kháng cự, thể hiện lực bán của thị trường liên tục tăng. Miễn là giá duy trì dưới đường xu hướng, xu hướng giảm vẫn giữ vững. Khi giá phá vỡ đường xu hướng giảm, điều đó cho thấy lực bán yếu đi, khả năng thị trường sẽ có động thái mới.

Hai tình huống điển hình của tín hiệu chuyển đổi xu hướng

Tín hiệu chuyển từ giảm sang tăng

Lấy ví dụ biểu đồ 4 giờ của GBPUSD, xu hướng rõ ràng là giảm trước đó, mỗi khi giá chạm đường xu hướng giảm đều bị đẩy xuống. Tín hiệu chuyển đổi xuất hiện vào ngày 13 tháng 3 (vị trí đánh dấu), khi đó giá thành công vượt qua đường xu hướng giảm phía trên, phá vỡ cấu trúc giảm. Đến ngày 16 tháng 3, giá điều chỉnh trở lại vùng của đường xu hướng giảm ban đầu, lúc này đường này đã chuyển thành hỗ trợ, báo hiệu bắt đầu xu hướng tăng.

Vì vậy, trong xu hướng giảm rõ ràng, khi giá vượt mạnh qua đường xu hướng giảm, lập tức thay đổi quan điểm từ giảm sang tăng, cơ hội mua vào mới bắt đầu hình thành.

Tín hiệu chuyển từ tăng sang giảm

Cũng lấy ví dụ biểu đồ 4 giờ của GBPUSD, xu hướng trước đó rõ ràng là tăng, mỗi khi giá điều chỉnh về đường xu hướng đều được hỗ trợ bởi lực mua. Tín hiệu chuyển đổi xuất hiện vào ngày 21 tháng 9 (vị trí đánh dấu), khi đó GBPUSD đóng nến giảm lớn, phá vỡ đường xu hướng tăng phía trên. Đến ngày 26 tháng 9, giá điều chỉnh trở lại vùng của đường xu hướng, lúc này đường này trở thành kháng cự, bắt đầu xu hướng giảm.

Vì vậy, trong xu hướng tăng rõ ràng, khi giá phá vỡ mạnh đường xu hướng tăng, lập tức thay đổi quan điểm từ tăng sang giảm, cơ hội bán ra mới xuất hiện.

Ứng dụng thực chiến: Kỹ năng giao dịch với đường xu hướng tăng và giảm

Ứng dụng thực tế của đường xu hướng tăng

Lấy ví dụ biểu đồ 4 giờ của EURUSD từ ngày 25 tháng 2 đến ngày 5 tháng 3 năm 2020, giai đoạn này thể hiện rõ xu hướng tăng. Ngày 25 tháng 2 bắt đầu tăng, ngày 26 tháng 2, lực mua vào thị trường dẫn đến giá đẩy cao, tạo thành các đáy liên tiếp nâng cao rõ ràng, hình thành đường xu hướng tăng.

Đến ngày 28 tháng 2, giá điều chỉnh tại vùng của đường xu hướng tăng, sau đó bật lên khi chạm hỗ trợ này. Ngày 4 tháng 3, giá lại chạm đường xu hướng, ngày hôm sau (ngày 5 tháng 3), lực mua lớn đổ vào, EURUSD tiếp tục đi lên.

Điều này chứng minh rõ ràng: Trong xu hướng tăng, đường xu hướng chính là vùng hỗ trợ tự nhiên, đồng thời cũng là vùng rủi ro cao để vào lệnh mua. Nhà giao dịch có thể dựa vào đó để mở vị thế mua.

Ứng dụng thực tế của đường xu hướng giảm

Lấy ví dụ biểu đồ 4 giờ của EURUSD từ ngày 11 đến ngày 17 tháng 3 năm 2020, giai đoạn này thể hiện rõ xu hướng giảm. Ngày 11 và 12 tháng 3, giá liên tục bị đẩy xuống, lực bán mạnh, EURUSD từ phiên Âu đến phiên Mỹ đều xuất hiện các nến giảm lớn, tạo thành đợt giảm thứ hai, hình thành đường xu hướng giảm rõ ràng.

Đến ngày 13 tháng 3, giá hồi phục nhẹ, nhưng vào ngày 16 và 17 tháng 3, khi giá chạm lại đường xu hướng, đều bị cản trở, lực bán mạnh khiến EURUSD tiếp tục giảm.

Điều này chứng minh rõ ràng: Trong xu hướng giảm, đường xu hướng chính là vùng kháng cự tự nhiên, là thời điểm tốt nhất để vào lệnh bán. Nhà giao dịch có thể dựa vào đó để mở vị thế bán.

Kênh xu hướng: Cấu trúc hai đường để giao dịch

Kênh xu hướng gồm hai đường xu hướng song song, giúp nhà giao dịch xác nhận chính xác hơn xu hướng giá và nhận diện các tín hiệu phá vỡ hoặc đảo chiều.

Cấu trúc và ứng dụng của kênh tăng

Kênh tăng gồm một đường kháng cự phía trên và một đường hỗ trợ phía dưới, giữ song song, nối các đỉnh cao hơn và đáy cao hơn. Chừng nào giá dao động trong kênh tăng, xu hướng tăng được xem là còn nguyên vẹn.

Trong cấu trúc này, nhà giao dịch có thể đặt lệnh bán khi giá chạm đường kháng cự của kênh, và đặt lệnh mua khi giá tiếp cận đường hỗ trợ của kênh. Nếu giá phá vỡ đường kháng cự của kênh, có thể dự đoán xu hướng tăng sẽ tăng tốc, nhà giao dịch có thể cân nhắc mở thêm vị thế mua. Ngược lại, nếu giá phá xuống đường hỗ trợ của kênh, xu hướng giảm sẽ tiếp tục. Nếu trong thời gian dài chưa chạm tới đường kháng cự của kênh, có thể là tín hiệu xu hướng tăng đang yếu đi.

Cấu trúc và ứng dụng của kênh giảm

Kênh giảm ngược lại với kênh tăng, gồm các đỉnh thấp hơn và đáy thấp hơn, cũng giữ song song. Chừng nào giá dao động trong kênh giảm, xu hướng giảm được xem là còn vững chắc.

Trong cấu trúc này, nhà giao dịch có thể bán khi giá chạm đường kháng cự của kênh, và mua khi giá chạm hỗ trợ của kênh để ứng phó với khả năng bật lại. Nếu giá phá vỡ vùng kháng cự, có thể báo hiệu xu hướng giảm sắp đảo chiều; nếu phá xuống hỗ trợ, khả năng giá còn tiếp tục giảm sâu hơn.

Các công cụ phổ biến để vẽ đường xu hướng

Nền tảng TradingView

TradingView là nền tảng phân tích biểu đồ nến phổ biến nhất toàn cầu, hầu hết các nền tảng cung cấp biểu đồ nến đều sử dụng công nghệ của nó. Nền tảng này không chỉ cung cấp biểu đồ nến chất lượng cao, mà còn tích hợp đầy đủ các công cụ vẽ, chú thích và cảnh báo. Tất cả các biểu đồ trong bài viết đều lấy từ bộ công cụ chuyên nghiệp của TradingView.

Nền tảng MetaTrader series

MetaTrader 4 và MetaTrader 5 do công ty MetaQuotes phát triển, là các nền tảng giao dịch trực tuyến tiên tiến dành riêng cho các tổ chức trung gian tài chính. Phần mềm cung cấp nhiều chức năng thực thi giao dịch, biểu đồ không giới hạn, nhiều chỉ số kỹ thuật, chỉ số tùy chỉnh và script. Nền tảng hỗ trợ giao dịch ngoại hối, hợp đồng chênh lệch, cổ phiếu và hợp đồng tương lai, người dùng có thể vẽ đường xu hướng đồng thời thực hiện giao dịch.

Cả hai nền tảng đều cung cấp giao diện vẽ đường xu hướng thân thiện, là công cụ lý tưởng để nắm bắt phân tích đường xu hướng.

Tóm lại

Việc thành thạo vẽ và ứng dụng đường xu hướng là kỹ năng cần thiết của các nhà giao dịch đã trưởng thành. Dù là đường xu hướng tăng hay giảm, điểm cốt lõi của nó là giúp nhà giao dịch nhận diện cấu trúc thị trường, xác định các điểm ra vào lệnh và bắt tín hiệu chuyển đổi xu hướng. Kết hợp với khung phân tích kênh xu hướng hai đường, nhà giao dịch có thể hệ thống hóa hơn quy luật biến động giá, từ đó xây dựng chiến lược giao dịch chính xác hơn. Thực hành qua các nền tảng chuyên nghiệp như TradingView hoặc MetaTrader sẽ giúp nâng cao khả năng ứng dụng đường xu hướng từng bước.