Tóm tắt nội dung chính

• Thị trường agent AI đã giảm nhiệt sau cú sụt giá của token, nhưng công nghệ vẫn tiếp tục phát triển vững chắc. DeFAI nhận được sự chú ý trở lại nhờ các sản phẩm ra mắt thực tế và nhiều tính năng chuyên biệt trên chuỗi.
• Các agent chuyên biệt, tối ưu cho từng chức năng, đang thay thế dần thế hệ agent đa năng trước đây. Những dự án như Virtuals đang chủ động xây dựng hạ tầng kết nối và thúc đẩy hợp tác giữa các agent này.
• Agent AI sẽ trở thành thành phần cốt lõi trong các dự án crypto. Việc xây dựng hạ tầng hỗ trợ giao tiếp, hợp tác trơn tru giữa các agent sẽ ngày càng giữ vai trò trọng yếu.

1. Cơn sốt kết thúc, công nghệ vẫn tiến về phía trước

Ngành công nghiệp crypto đã triển khai AI theo nhiều hướng, và agent AI là trọng tâm được chú ý nhiều nhất. Các token liên quan đến agent từng đạt tổng vốn hóa thị trường khoảng 16 tỷ USD, thể hiện sức hút mạnh mẽ. Tuy nhiên, làn sóng này chỉ bùng nổ ngắn hạn. Phần lớn dự án không đạt kỳ vọng phát triển, giá token giảm trên 90% so với đỉnh.

Sự sụt giá không đồng nghĩa công nghệ đi xuống. Agent AI vẫn là lĩnh vực kỹ thuật then chốt trong crypto. Các thảo luận về ứng dụng thực tiễn ngày càng cụ thể hơn, các đội ngũ vẫn thử nghiệm hướng tiếp cận mới. Báo cáo này phân tích cách agent AI vận hành trong lĩnh vực crypto và phác họa các xu hướng phát triển tương lai.

2. Hệ sinh thái agent AI tái cấu trúc sau làn sóng “hype”

2.1. Các dự án agent AI đời đầu dần biến mất khỏi thị trường

Lĩnh vực agent AI trong crypto bắt đầu gây chú ý từ cuối năm 2024. ElizaOS của ai16z và bộ công cụ phát triển G.A.M.E của Virtuals Protocol đã giảm đáng kể rào cản phát triển agent. Các launchpad như DAOS.fun và Virtuals Fun giúp token hóa agent mới trở nên đơn giản. Quá trình từ phát triển đến ra mắt tinh gọn, khiến thị trường bùng nổ. Hàng loạt dự án agent xuất hiện nhanh chóng.

Hầu hết dự án đều công bố roadmap tham vọng về AI. Nhà đầu tư đẩy giá token lên cao với kỳ vọng tạo ra dịch vụ đột phá. Thực tế, đa số dự án chỉ “bọc ngoài” những mô hình nền tảng của OpenAI hoặc Anthropic sau khi điều chỉnh lại, chủ yếu xây dựng chatbot nâng cấp cho X hoặc Telegram mà không tạo ra sản phẩm độc lập. Nhiều dự án nhấn mạnh tầm nhìn và khác biệt kỹ thuật, nhưng hoạt động thực tế lại không khác memecoin là mấy.

Nguồn: aixbt

Một vài dự án là ngoại lệ. Aixbt và Soleng đã phần nào hiện thực hóa roadmap và ra mắt sản phẩm thật. Họ sử dụng token gating để mở truy cập riêng cho người nắm giữ token. Aixbt cung cấp báo cáo phân tích dự án, còn Soleng phân tích kho mã Github giúp nhà đầu tư ra quyết định.

Tuy vậy, những thành công này cũng không vượt qua được các hạn chế cấu trúc. Doanh thu chủ yếu phụ thuộc vào giá token không đủ ổn định, khiến tiến độ phát triển bị cản trở. Năng lực kỹ thuật kém hơn các công ty Web2, khiến giá token giảm sâu, vốn vận hành cạn kiệt, đa số dự án đã ngừng hoạt động.

2.2. DeFAI khơi lại hy vọng cho lĩnh vực agent AI

Công nghệ agent AI từng bị kỳ vọng quá mức nên đã đến giai đoạn điều chỉnh. Lĩnh vực DeFAI lấy lại sự chú ý khi chứng minh yếu tố thực tiễn. Agent DeFAI vận hành các chiến lược đầu tư tự động 24/7, cho phép truy cập dịch vụ DeFi phức tạp bằng lệnh ngôn ngữ tự nhiên. Đây từng là câu chuyện chủ đạo của agent AI giai đoạn đầu, nhưng đa số chỉ dừng ở roadmap, triển khai thực tế gặp nhiều trở ngại, khiến thị trường nguội lạnh. Nay, các sản phẩm thực tế dần ra mắt, giúp kỳ vọng phục hồi.

Các dự án điển hình gồm Wayfinder và HeyAnon. Wayfinder thực hiện tác vụ on-chain qua các agent AI chuyên biệt gọi là “Shells”, trực tiếp giao dịch on-chain bằng ví chuyên dụng tích hợp sẵn. Hệ thống này sử dụng kiến trúc đa agent với agent giao dịch, agent perpetual và agent hợp đồng. Mỗi loại agent đảm nhận chức năng riêng giúp tự động hóa nhiều chiến lược đầu tư. Người dùng có thể thực hiện giao dịch cross-chain hoặc các chiến lược nâng cao như basis trading, DCA đòn bẩy một cách dễ dàng.

2.3. Từ agent riêng lẻ đến mạng lưới agent phối hợp

Các dự án agent AI giai đoạn đầu từng quảng bá “agent đa năng” thực hiện mọi tác vụ, nhưng chủ yếu nhằm kêu gọi vốn thay vì tập trung vào tính hoàn thiện kỹ thuật. Các roadmap bị kéo dài quá mức để bắt trọn thị trường, nhưng khi triển khai lại bộc lộ nhiều giới hạn.

Hệ sinh thái agent hiện nay chuyển hướng hoàn toàn. Các nhà phát triển nhận ra hạn chế của agent đa năng, lựa chọn xây dựng agent chuyên biệt theo từng lĩnh vực có thể phối hợp linh hoạt. Mô hình này giống như một nhóm thợ lành nghề—mỗi người chuyên một mảng—cùng xây dựng một ngôi nhà hoàn chỉnh.

ACP (Agent Commerce Protocol) của Virtuals Protocol là ví dụ nổi bật, cung cấp framework tiêu chuẩn hóa cho giao tiếp và phân phối nhiệm vụ giữa các agent khác nhau. Theoriq và General Impression cũng phát triển hạ tầng nâng cao khả năng tương tác giữa các agent. Thị trường đang chuyển dần từ tập trung phát triển riêng lẻ sang tối đa hóa giá trị toàn hệ sinh thái agent.

3. Kịch bản tương lai của thị trường agent AI

Sau giai đoạn đầu đẩy mạnh đầu cơ, lĩnh vực agent AI vẫn tiếp tục phát triển. Dù “hype” đã qua, các dự án vẫn không ngừng xây dựng tính năng và dịch vụ mới dựa trên agent AI. Hai thay đổi lớn được kỳ vọng sẽ định hình thị trường này.

Thứ nhất, agent AI trở thành hạ tầng thiết yếu. Không còn tách biệt, agent AI sẽ tích hợp và trở thành thành phần nền tảng trong các dự án crypto. Nansen—nền tảng dữ liệu blockchain—phát triển các agent nghiên cứu giúp đơn giản hóa việc truy vấn dữ liệu phức tạp. Các dự án DeFi cũng bổ sung agent nhằm cải thiện trải nghiệm người dùng. Agent AI sẽ trở thành giao diện cuối cùng kết nối người dùng với blockchain, không chỉ còn là một tính năng lựa chọn.

Thứ hai, thương mại hóa agent sẽ bùng nổ. Khi agent AI trở thành tiêu chuẩn, các agent sẽ tương tác ngày một nhiều với cả người dùng lẫn nhau. Các giao thức giao dịch an toàn và cơ chế tin cậy ngày càng quan trọng. Dự án ACP của Virtuals Protocol đang đặt nền tảng cho xu hướng này.

Những thay đổi này sẽ giúp đơn giản hóa trải nghiệm crypto, nâng cao tiện ích người dùng và tạo ra cơ hội kinh tế mới.

Lưu ý:

1. Bài viết đăng lại từ [Tiger Research Reports]. Bản quyền thuộc về tác giả gốc [Jay Jo)]. Nếu bạn có ý kiến về việc tái bản này, vui lòng liên hệ đội ngũ Gate Learn để được hỗ trợ kịp thời.
2. Miễn trừ trách nhiệm: Tất cả quan điểm trong bài viết thuộc về tác giả, không phải là khuyến nghị đầu tư.
3. Bản dịch sang ngôn ngữ khác do đội Gate Learn thực hiện. Nếu không có thông báo khác, nghiêm cấm sao chép, phân phối hoặc sử dụng lại các bản dịch này.