Thị trường tiền tệ đóng vai trò trung tâm trong lĩnh vực DeFi, cung cấp đa dạng chiến lược giúp người dùng tiếp cận các loại tài sản cụ thể. Trong quá trình phát triển, lĩnh vực này không ngừng gia tăng giá trị bị khóa (TVL) và mở rộng các tính năng. Việc xuất hiện hàng loạt giao thức mới như @MorphoLabs">@MorphoLabs, @0xFluid">@0xFluid, @eulerfinance">@eulerfinance và @Dolomite_io">@Dolomite_io đã làm phong phú thêm hệ sinh thái cũng như khả năng của các giao thức cho vay.
Báo cáo này tập trung phân tích một trong những giao thức nổi bật là Fluid.
Fluid đã triển khai nhiều tính năng mới đáng chú ý, nổi bật là Smart Debt và Smart Collateral. Đây không phải là một giao thức cho vay truyền thống, mà còn tích hợp DEX nhằm tối ưu hóa lợi ích cho người dùng.
Fluid ghi nhận tăng trưởng mạnh ở cả hai mảng DEX và Cho vay, với tổng quy mô thị trường (tổng số tiền gửi) vượt 2,8 tỷ USD.
Quy mô thị trường Fluid, Nguồn: Dune, @dknugo
Chỉ số Quy mô thị trường Fluid phản ánh tổng giá trị tiền gửi vào giao thức. Lựa chọn chỉ số này thay cho TVL bởi trong giao thức, khoản nợ là tài sản sinh lợi và góp phần tăng thanh khoản trao đổi.
Phần này cung cấp góc nhìn tổng quan về các thành phần trong Fluid Protocol và lý giải cơ chế vận hành giúp giao thức đạt hiệu quả sử dụng vốn vượt trội.
Fluid ứng dụng mô hình thanh khoản hợp nhất, nơi mà nhiều giao thức như Fluid Lending Protocol, Fluid Vaults và DEX cùng tận dụng nguồn thanh khoản này.
Fluid Lending cho phép người dùng gửi tài sản để nhận lãi suất. Các tài sản này được sử dụng xuyên suốt hệ sinh thái Fluid, giúp nâng cao hiệu suất sử dụng vốn và mở ra cơ hội sinh lời dài hạn nhờ tính thích ứng với biến động nhu cầu vay.
Fluid Vaults là các kho lưu trữ chuyên biệt cho từng loại tài sản và từng khoản nợ, rất hiệu quả về vốn khi cho phép tỷ lệ LTV (Loan-to-Value) lên tới 95% giá trị tài sản thế chấp. Chỉ số này xác định sức vay của người dùng dựa trên giá trị thế chấp đã gửi.
Fluid còn có cơ chế thanh lý đặc biệt, giúp giảm phí thanh lý xuống mức tối thiểu 0,1%. Giao thức chỉ thanh lý phần tài sản cần thiết để đưa vị thế trở lại trạng thái an toàn. Cơ chế này lấy cảm hứng từ Uniswap V3, phân loại các vị thế thành "tick", tương ứng với các khoảng LTV, và thực hiện thanh lý theo lô khi giá trị thế chấp chạm mức thanh lý. Các aggregator DEX tận dụng những lô này như nguồn thanh khoản và phí phạt thanh lý được quy đổi thành ưu đãi cho nhà giao dịch.
Fluid DEX còn tạo thêm nguồn thu cho lớp thanh khoản từ phí giao dịch, giúp giảm lãi suất khoản vay và tăng hiệu quả sử dụng vốn toàn hệ. Những aggregator DEX như KyberSwap, Paraswap cũng dùng Fluid DEX làm nguồn thanh khoản để tăng chiều sâu và khối lượng giao dịch.
Tại Fluid, người dùng có thể gửi tài sản thế chấp vào DEX để hưởng đồng thời lãi cho vay và phí giao dịch, biến tài sản thành Smart Collateral.
Khi muốn vay dựa trên tài sản thế chấp, người dùng được phép chọn vay tài sản hoặc mở vị thế khoản vay thông minh để khoản vay trở thành tài sản sinh lợi. Chẳng hạn, người dùng có thể gửi ETH thế chấp để vay USDC/USDT từ pool ETH <> USDC/USDT, nhận USDC và USDT về ví để sử dụng tùy ý; đồng thời, khoản phí giao dịch từ pool (USDC <> USDT) sẽ giúp giảm dư nợ còn lại.
Dữ liệu khối lượng giao dịch 7 ngày gần nhất cho thấy Fluid DEX đứng thứ 4 toàn thị trường, sau @Uniswap">@Uniswap, @Pancakeswap">@Pancakeswap và @AerodromeFi">@AerodromeFi. Fluid vừa chính thức ra mắt Jupiter Lend (trước đó là bản beta riêng tư) và Fluid DEX Lite cũng đã đi vào hoạt động.
Dự kiến, Fluid DEX v2 sẽ sớm được triển khai thực tế.
Khối lượng DEX 7 ngày, Nguồn: Dune, @hagaetc
Giao thức cũng lên kế hoạch mua lại token sau khi doanh thu hàng năm vượt 10 triệu USD. Fluid đã thông báo về chủ đề này trên diễn đàn quản trị và bài viết giới thiệu ba phương án thực hiện buyback.
Tham khảo chi tiết tại:
https://x.com/0xnoveleader/status/1957867003194053114
Nếu cộng đồng quản trị phê duyệt, chương trình mua lại token sẽ bắt đầu từ ngày 01/10 với thời gian đánh giá 6 tháng.
Fluid đã hợp tác với @JupiterExchange">@JupiterExchange để mở rộng sang hệ sinh thái Solana.
Jupiter là trình tổng hợp DEX lớn nhất trên Solana, đạt tổng khối lượng giao dịch hơn 970 tỷ USD và đồng thời là sàn Perpetual Exchange cùng giải pháp staking hàng đầu trên mạng lưới này.
Hiện tại, TVL mảng Cho vay trên Solana đã vượt 3,5 tỷ USD, với @KaminoFinance">@KaminoFinance đóng vai trò chủ lực. Thị trường cho vay trên Solana là động lực quan trọng hỗ trợ Fluid mở rộng nhanh chóng.
@jup_lend">@jup_lend vừa mở bản beta công khai sau thời gian thử nghiệm nội bộ và hiện đã đạt TVL hơn 250 triệu USD, trở thành nền tảng thị trường tiền tệ lớn thứ hai trên Solana, chỉ xếp sau Kamino.
Jupiter Lend – sản phẩm hợp tác với Fluid – mang đến những tính năng nổi bật như Smart Collateral, Smart Debt. Các tính năng này sẽ được ra mắt trên nền tảng vào cuối năm nay.
Đồng thời, Fluid sẽ nhận 50% doanh thu của nền tảng này.
Fluid đã triển khai DEX Lite và chuẩn bị ra mắt V2 trong thời gian tới. Dưới đây là tổng quan về hai phiên bản này cùng giá trị mà chúng đem lại để thúc đẩy tốc độ phát triển của Fluid.
Fluid DEX Lite
Fluid DEX Lite ra mắt vào tháng 8, là lớp tín dụng mới trên Fluid, cho phép vay trực tiếp từ Lớp Thanh khoản Fluid. Sản phẩm đã xử lý các giao dịch của các cặp tài sản tương quan, bắt đầu với USDC-USDT.
Phiên bản này tối ưu hóa chi phí gas, giúp quá trình hoán đổi rẻ hơn khoảng 60% so với các phiên bản khác và hướng đến việc thu hút thêm thị phần giao dịch của các cặp tài sản tương quan – thế mạnh của Fluid.
Ngay tuần đầu tiên, Fluid DEX Lite đã ghi nhận hơn 40 triệu USD khối lượng giao dịch, với 5 triệu USD thanh khoản vay trực tiếp từ Liquidity Layer.
Khối lượng giao dịch Fluid DEX Lite, Nguồn: Dune, @dknugo">@dknugo
Xem thêm phân tích chi tiết về Fluid Lite:
https://x.com/castle_labs/status/1950511751981678799
Fluid DEX V2
Fluid DEX V1 ra mắt vào 10/2024, vượt mốc 10 tỷ USD tổng khối lượng giao dịch trên Ethereum chỉ trong 100 ngày – một tốc độ kỷ lục. Để đáp ứng nhu cầu mở rộng, Fluid sẽ triển khai V2 với cấu trúc mô-đun linh hoạt, cho phép mở rộng không cần cấp phép và người dùng tự xây dựng chiến lược giao dịch.
V2 sẽ tích hợp bốn loại DEX, hai loại trong số đó kế thừa từ V1; hệ sinh thái sẽ còn mở rộng loại hình DEX thông qua quản trị cộng đồng.
Hai sản phẩm mới là Smart Collateral Range Orders và Smart Debt Range Orders, đều giúp nâng cao hiệu quả vốn cho người vay.
Fluid V2 còn bổ sung các tính năng như hooks (tương tự Uniswap V4) để viết logic tùy biến, flash accounting giúp tối ưu phí gas cho các hoạt động arbitrage CEX-DEX, và chức năng limit order sinh lãi trực tiếp onchain – tức là các lệnh giới hạn vẫn sinh lãi suất cho vay trong thời gian chờ khớp.
Fluid liên tục mở rộng và hoàn thiện nhằm tối ưu hiệu suất sử dụng vốn nhờ bộ tính năng đột phá, góp phần vào thành công chung của giao thức.
Việc mở rộng hợp tác với Jupiter trên Solana giúp Fluid gia tăng hiện diện mảng cho vay tại một chuỗi ngoài EVM. Song song đó, Fluid DEX Lite và DEX V2 được thiết kế phục vụ tối ưu hóa trải nghiệm người dùng và khối lượng giao dịch trên các blockchain EVM.
DEX V2 cũng sẽ ra mắt trên Solana vào cuối năm, giúp Fluid tận dụng cả lĩnh vực cho vay lẫn giao dịch trên hệ sinh thái này.