Pi Network sắp lên mainnet? Giấc mơ "kiếm tiền thụ động" của 45 triệu người dùng liệu có đáng tin?

Question

Dự án bí ẩn nhất trong giới crypto hai năm qua không ai khác ngoài Pi Network—tự xưng là “đào coin bằng điện thoại”, 45 triệu người dùng, lên kế hoạch ra mắt mainnet cuối năm 2024. Hãy cùng bóc tách xem, đây thực sự là đổi mới hay lại chỉ là “coin không khí”.

Tại sao Pi dám thách thức đào coin truyền thống?

Nhắc đến đào coin, nhiều người nghĩ ngay đến “trang trại VGA + hóa đơn điện ngất ngưởng”. Pi lại đi theo hướng khác—nó sử dụng giao thức đồng thuận Stellar (Liên bang Byzantine), biến việc đào coin thành “chế độ điểm danh”:

Tiêu thụ năng lượng siêu thấp: Không cần VGA, mỗi ngày chỉ cần một cú chạm trên điện thoại, gần như không hao pin hay tốn dữ liệu
Ai cũng tham gia được: Không có rào cản, bất cứ ai cũng tham gia được
Đào coin kiểu xã hội: Mời bạn bè vào “vòng tròn an toàn” để tăng tốc độ kiếm coin

Cơ chế này nghe rất hấp dẫn, nhưng vấn đề là—giá trị của Pi hoàn toàn chưa xác định. Hiện tại chỉ là testnet coin, chưa niêm yết sàn.

Tokenomics của Pi ra sao?

Pi đặt tổng cung tối đa là 10 tỷ coin, phương án phân bổ như sau:

Cộng đồng chiếm 8 tỷ coin:

Phần thưởng đào: 6,5 tỷ (đã có khoảng 3 tỷ được đào trên testnet, nhưng sau KYC xác thực, có thể giảm còn 1-2 tỷ)
Xây dựng hệ sinh thái: 1 tỷ (dành cho tài trợ dev, hoạt động cộng đồng)
Pool thanh khoản: 0,5 tỷ (cung cấp thanh khoản cơ bản cho các cặp giao dịch)

Đội ngũ cốt lõi giữ 2 tỷ coin, điều kiện khóa phụ thuộc tiến độ đào của cộng đồng.

Chi tiết quan trọng—thưởng đào giảm dần theo năm, giống như cơ chế halving của Bitcoin, nhằm chống lạm phát về sau. Nhưng hiện giờ, vấn đề là: còn bao nhiêu Pi đào trước có thể qua KYC? Không ai biết chắc.

Lộ trình “ba bước” lên mainnet tiến tới đâu rồi?

Bước 1 (2018-2020): Giai đoạn Beta, phát triển app điện thoại, ra mắt whitepaper. ✓ Hoàn thành

Bước 2 (2020-2021): Ra mắt testnet, các node toàn cầu xác thực giao dịch. ✓ Hoàn thành

Bước 3 (2021 đến nay): Mainnet vẫn đang đóng… Ủa, sao chưa mở?

Chính thức thì nói “cuối 2024 mở mainnet”, nhưng đây không phải lần đầu trễ hẹn. Lý do đưa ra là cần hoàn thiện hệ sinh thái, hoàn tất chuyển đổi KYC. Từ 2021 đến giờ, người dùng đã chờ phát mệt.

Deadline KYC: Hạn chót ngày 30/11/2024. Người dùng không KYC dù đào được cũng có thể bị xóa sạch số coin.

Lưu ý lớn—Những rủi ro cần biết trước khi tham gia

Giá hoàn toàn ảo: Chưa lên sàn thì không ai biết giá trị thực. “Giao dịch IOU” hiện nay chỉ là tự phát, team không bảo chứng
Rủi ro lừa đảo cao: Do quá hot, các chiêu lừa đảo, giả mạo Pi nhan nhản
Rào cản pháp lý: Các nước có thái độ khác nhau với crypto, mô hình mới này có qua được kiểm duyệt không vẫn là dấu hỏi
Nguy cơ tập trung quyền lực: Tự xưng phi tập trung nhưng quyền duyệt KYC nằm ở team, cuối cùng ai quyết vẫn là họ

Ngoài ra, còn cách nào kiếm lợi từ Pi?

Ngoài “đào cơ bản” bằng điểm danh, Pi còn vài đường thu nhập:

Mời bạn bè: Mời càng nhiều, tốc độ đào tăng càng nhanh
Chạy node: Cài phần mềm node trên PC để xác thực giao dịch
Khóa coin nhận thưởng: Khóa coin một thời gian nhận thêm phần thưởng

Thực chất vẫn là kiểu “xã hội hóa + khóa coin”. Kiếm được bao nhiêu còn phụ thuộc vào hệ sinh thái và giá coin sau này.

Đường đi giao dịch Pi sẽ thế nào trong tương lai?

Nếu mainnet thực sự mở, giao dịch Pi có thể theo 3 hình thức:

Sàn tập trung (CEX): Đặt lệnh mua bán như sàn truyền thống, tiện nhưng phải xác minh danh tính
Sàn phi tập trung (DEX): Kết nối ví trực tiếp, tự do hơn nhưng cần hiểu biết về Web3
Mua bán ngang hàng (P2P): Đổi trực tiếp, rủi ro cao nhất (dễ bị lừa đảo)

Kết luận: Cơ hội hay trò may rủi?

Sức hút lớn nhất của Pi Network là: cực kỳ dễ tham gia + viral xã hội siêu mạnh. Nhưng logic đầu tư thì khá mơ hồ—cái bạn có chỉ là niềm tin Pi sẽ lên sàn và không sập giá.

Nếu chỉ xem là “game điểm danh”, chơi cho vui, tốn công sức gần như bằng 0, thì không vấn đề. Nhưng nếu mong nó thành Bitcoin tiếp theo, phải tỉnh táo—mainnet đã bị trễ hơn 3 năm, giá trị vẫn chưa định hình, rủi ro cực lớn.

Lời khuyên cuối cùng: Cứ tham gia cho biết, nhưng đừng all-in, càng không nên ảo tưởng theo giá IOU ngoài chợ. Chờ khi mainnet chính thức mở, thật sự lên sàn, muốn bán hay không cũng chưa muộn. Hiện tại, chi phí tham gia đúng là thấp, nhưng kỳ vọng lợi nhuận cao thì đang bị thổi phồng quá nhiều.