AI và blockchain thực sự có thể tạo ra đột phá không? 15 dự án này sẽ cho bạn câu trả lời

Gần đây các coin AI lại bùng nổ. Từ tháng 6 đến tháng 11, vốn hóa của các token AI và dữ liệu lớn đã tăng vọt 131%, từ con số 0 lên 4,21 tỷ USD. Đây không phải là trò thổi phồng, mà là các nhà đầu tư thật sự đang “bỏ phiếu bằng chân” bằng tiền thật.

Tại sao AI + Blockchain lại hấp dẫn đến vậy?

Nói trắng ra, AI có khả năng giải quyết vấn đề mạnh mẽ, nhưng cần sự tin tưởng; blockchain vốn có tính minh bạch và an toàn, nhưng lại cần sức mạnh tính toán. Hai yếu tố này kết hợp lại, ngược lại tạo ra hệ thống vừa hiệu quả vừa đáng tin cậy.

Ví dụ:

• Phát hiện gian lận: AI dự đoán theo thời gian thực, lịch sử ghi nhận trên blockchain không thể sửa đổi
• Thị trường AI phi tập trung: ai cũng có thể phát triển mô hình AI, thanh toán trên chuỗi tự động hóa
• Bảo mật dữ liệu: lưu trữ mã hóa + phân tích thông minh, bảo vệ quyền riêng tư mà vẫn ứng dụng được

Đó là lý do vì sao doanh thu Q1/2024 của NVIDIA tăng vọt 262%, chip AI cung không đủ cầu — bởi phía sau là các kịch bản ứng dụng thực tế.

15 dự án đáng chú ý

Nhóm 1: Những ông lớn hệ sinh thái

NEAR Protocol (vốn hóa 6,7 tỷ): Dự án chia nhỏ blockchain mượt nhất. 2024 ra mắt mô hình AI mã nguồn mở với 1,4 nghìn tỷ tham số, còn triển khai NEAR Intents — giúp AI, người dùng, dịch vụ giao tiếp liền mạch. Đây là hướng hợp nhất AI và blockchain thực sự, không đơn thuần chỉ là kết nối API.

ASI (trước là FET) (vốn hóa 3,3 tỷ): Sự hợp nhất của Fetch.ai, SingularityNET, Ocean Protocol. Phía sau là đầu tư R&D thực sự, mục tiêu xây dựng AGI phi tập trung. Dù tên gọi vẫn đang chuyển giao (từ FET sang ASI), nhưng thị trường đã nhận ra tham vọng của liên minh này.

Nhóm 2: Những chú “ngựa ô” ở các phân khúc

Bittensor (TAO) (vốn hóa cập nhật tháng 10 đạt đỉnh 678$): Đây là dự án mình đánh giá cao nhất. Vì sao? Vì nó giải quyết vấn đề cốt lõi của AI — cơ chế khuyến khích đào tạo mô hình. Người tham gia được thưởng TAO dựa trên đóng góp về sức mạnh tính toán và chất lượng, tạo nên mạng lưới ML phi tập trung đúng nghĩa. Riêng tháng 10 tăng 164%, không phải không có lý do.

io.net (gọi vốn 30 triệu, định giá 1 tỷ): Tập hợp GPU nhàn rỗi cung cấp tính toán cho các công ty AI. Đơn giản mà hiệu quả. Giá đào tạo AI hiện rất cao, io.net giúp giảm đáng kể. Hợp tác với Zero1 Labs là điểm sáng — đang tăng tốc cho các dự án AI phân tán.

Grass Network (vốn hóa 600 triệu): Ý tưởng cực kỳ thú vị. Bạn cài client của họ, băng thông nhàn rỗi sẽ được dùng để crawl web, thu thập dữ liệu huấn luyện AI. Người dùng thụ động kiếm tiền, công ty AI tiết kiệm chi phí. Hiện đã có 3 triệu người dùng hoạt động, tốc độ phát triển cực nhanh.

Nhóm 3: Đã trưởng thành nhưng vẫn đổi mới

Arkham (ARKM): Phân tích dữ liệu on-chain cực sâu. Dùng AI liên kết địa chỉ ẩn danh với danh tính thực, rồi bán thông tin trên Intel Exchange. Nghe có vẻ mạnh tay, nhưng rất hữu ích cho quản trị rủi ro và chống gian lận. Từ 0.05 lên 3.98 USD rồi về 1.99, biến động mạnh nhưng có ứng dụng thực tế.

Render (vốn hóa 4,1 tỷ): Giải pháp phân tán cho render 3D. Sau khi hợp tác với Stability AI, hiện còn hỗ trợ workflow AI tạo sinh. GPU sử dụng hàng tháng tăng 60%, đây là nhu cầu thực sự tăng trưởng.

Akash Network: Tương tự io.net nhưng phạm vi rộng hơn — mọi tác vụ tính toán nặng đều chạy được. Q3 nhờ lượng lớn workflow AI đổ vào, doanh thu tăng 70%. Con số tự nói lên tất cả.

Sự thật về đầu tư dạng coin này

Lý do dám đầu tư:

1. Quy mô thị trường thực sự mở rộng (4,21 tỷ → mục tiêu có thể 100+ tỷ)
2. Không phải dự án “ma”, có người dùng thật và giao dịch thật
3. Khủng hoảng thiếu chip AI chưa giải quyết ngắn hạn, giải pháp phân tán sẽ được chú ý
4. Công nghệ mới chỉ bắt đầu hợp nhất, còn nhiều tiềm năng

Điểm cần thận trọng:

1. Rủi ro pháp lý có thể nổ bất cứ lúc nào: Nếu chính phủ có quy định mới về dữ liệu AI, quyền riêng tư, các dự án này có thể “bay màu”
2. Rủi ro kỹ thuật: Nhiều dự án vẫn chỉ ở Alpha, lỗi bảo mật, sự cố hiệu năng có thể xảy ra bất cứ lúc nào
3. Tâm lý thị trường: Hiện được Bitcoin dẫn sóng, nếu BTC lao dốc, hiệu ứng dây chuyền sẽ rất mạnh
4. Áp lực cạnh tranh: Ông lớn (Google, Microsoft, OpenAI) đầu tư hạ tầng AI sẽ liên tục “đè” các dự án nhỏ

Lời cuối

Có nên mua không? Nếu bạn:

• ✅ Tin AI là ngành hot nhất 2025
• ✅ Chịu được rủi ro cao (có thể chịu lỗ trên 50%)
• ✅ Có thời gian nghiên cứu, không chạy theo phong trào

Thì có thể phân bổ một phần, nhưng không quá 10% tài sản. Đây là coin rủi ro cao, lợi nhuận lớn, không phải tiền dưỡng già.

Hãy phân tán đầu tư, chọn 2-3 dự án ở các phân khúc khác nhau (ví dụ một tầng nền tảng NEAR + một tầng ứng dụng Bittensor + một dự án tổng hợp phần cứng io.net), cân đối lại định kỳ, đừng mong giàu sau một đêm.

Tín hiệu đáng chú ý nhất hiện tại: Theo dõi tần suất commit GitHub, chất lượng thảo luận cộng đồng, số liệu sử dụng thực tế (TVL, volume giao dịch, số người dùng) của các dự án này. Chỉ nhìn giá lên xuống là kiểu đánh bạc.