#以太坊行情技术解读 Siêu marathon champion bí mật: Người ít giảm tốc nhất cười cuối cùng

Có vận động viên tổng kết một chân lý tưởng chừng đơn giản nhưng lại chạm vào trái tim — trong siêu marathon, người chiến thắng thường không phải là người chạy nhanh nhất, mà là người ít nhất có thể phanh lại.

Tại sao? Vật lý đã sớm cho câu trả lời. Giảm tốc = mất năng lượng động. Lái xe biết rõ, phanh gấp rồi khởi động lại tiêu tốn nhiên liệu nhất. Áp dụng vào đầu tư và công việc cũng vậy — việc dừng lại, điều chỉnh, làm lại nhiều lần, chi phí cực kỳ đáng sợ.

Từ góc độ toán học, điều này gọi là bẫy biến động. Việc giảm sâu sẽ kéo giảm lợi nhuận kép. Việc bạn theo đuổi "ít giảm tốc nhất" về bản chất chính là kiểm soát biến động.

Thậm chí còn tàn nhẫn hơn là tâm lý cạnh tranh — người ổn định sẽ gây áp lực cho đối thủ. Một người có thể duy trì ổn định liên tục, người khác đã từ bỏ từ lâu.

Vì vậy, duy trì tính liên tục của hệ thống còn quan trọng hơn nhiều so với việc bùng nổ trong chốc lát.

**Bài học từ "Quy tắc 20 dặm"**

Trong thám hiểm Nam Cực có một ví dụ điển hình. Amundsen có một quy tắc bất di bất dịch: mỗi ngày phải đi 20 dặm. Thời tiết tốt? Tuyệt đối không đi quá nhiều. Thời tiết xấu? Cũng không đi quá ít. Chỉ cần kiên trì theo cách này, cuối cùng trong cuộc chiến sinh tử, ông đã thắng. Đó chính là triết lý của vận động viên bền bỉ cực đoan theo tuyến tính.

Nhưng thế giới này không có chân lý tuyệt đối. Người đoạt giải Nobel Kinh tế, Shleifer, đã nghiên cứu tài xế taxi ở New York, và phát hiện ra bài học phản diện.

**Khủng hoảng "Người lao động lý trí" của Shleifer**

Những tài xế này có suy nghĩ cố định: hôm nay mục tiêu kiếm đủ X tiền rồi về. Ngày mưa khách đông? Không quan tâm, đủ tiền rồi về ngay. Thời tiết đẹp không có khách? Cứ cố gắng tiếp tục làm.

Shleifer nói đó là sai lầm lớn. Phương pháp thực sự hợp lý là: ngày mưa khách nhiều, ít xe, thì nên làm thêm giờ để kiếm nhiều; ngày nắng không có khách, tốt hơn là về sớm nghỉ ngơi, giữ sức cho ngày mưa tới.

Hai cách tư duy hoàn toàn trái ngược. Nhưng điểm mấu chốt là — thế giới họ đối mặt hoàn toàn khác nhau.

**Chuyên môn tuyến tính vs phi tuyến: Môi trường quyết định chiến lược**

Thế giới của Amundsen là tuyến tính: mỗi bước đều như nhau, hiệu quả tích lũy chính là kết quả cuối cùng. Vì vậy, duy trì nhịp độ ổn định là tối ưu. Logic này phù hợp với: tập luyện thể hình (mỗi lần tập cộng dồn hiệu quả), đọc sách (mỗi trang tích lũy kiến thức), khởi nghiệp giai đoạn đầu (từng bước xây dựng nền móng).

Thế giới của Shleifer là phi tuyến: giá trị của cơ hội tốt và xấu hoàn toàn không bằng nhau. Một ngày mưa kiếm được nhiều tiền có thể ngang bằng cả tuần bình thường. Vì vậy, phân bố không đều, khi tốt thì làm mạnh, khi xấu thì nghỉ ngơi là chiến lược tối ưu. Logic này phù hợp với: giao dịch, đầu tư, khởi nghiệp có rủi ro cao.

**Nhận thức chung của các bậc thầy**

Warren Buffett có câu nói nổi tiếng: "Trong đầu tư, khi bạn không có việc gì làm, tốt nhất là không làm gì cả." Ông đang nói về trí tuệ của thế giới phi tuyến — không phải lúc nào hành động cũng có giá trị như nhau. Chờ đợi không làm gì còn cao cấp hơn là hành động bừa bãi.

George Soros đi xa hơn. Logic của ông là: nắm bắt cơ hội thực sự tốt, thì nên nắm giữ lớn, xông lên mạnh mẽ. Không phải tất cả tiền đều phải phân tán. Trước xu thế lớn, tập trung sức mạnh mới tối đa hóa lợi nhuận.

Biểu hiện rõ ràng nhất chính là biến động của $BTC. Trong thời kỳ giảm giá, chậm một chút cũng không sao, nhưng khi xu thế đã rõ, lên xe là phải lên. Do dự và "phân tán đều" thường là tự thua cuộc chủ động.

**Làm thế nào để chọn? Phụ thuộc vào lĩnh vực của bạn**

Nếu bạn hoạt động trong lĩnh vực "tích lũy tuyến tính" — làm nội dung, phát triển sản phẩm, nâng cao kỹ năng — thì hãy học theo Amundsen, mỗi ngày 20 dặm, kiên quyết không dừng lại. Tính liên tục chính là sức mạnh cạnh tranh.

Nếu bạn hoạt động trong lĩnh vực "phân phối cơ hội không đều" — giao dịch, huy động vốn, đàm phán hợp tác — thì hãy học theo Shleifer và Soros. Nên im lặng chờ đợi, hoặc nắm bắt thời cơ, toàn lực xông lên.

Thực tế là, phần lớn mọi người vừa phải làm những việc cần sức bền, vừa phải đưa ra quyết định phi tuyến vào thời điểm then chốt. Khó không phải lý thuyết, mà là khả năng chuyển đổi nhanh giữa hai chế độ.

Hiểu người, hiểu tình hình mới là bí quyết hàng đầu trong đầu tư và cuộc sống.