Lập kế hoạch tài chính vững chắc từ hôm nay, không phải chờ đợi ngày mai

คุณเคยนั่งคิดว่า เงินเดือนของเราไปไหนทั้งหมด? ทำไมเดือนไหนก็ไม่เหลือเก็บ? และเมื่อวันพรุ่งนี้เกษียณแล้ว จะมีเงินใช้ไหม?

ถ้าคำถามพวกนี้เข้าใจใจของคุณ แสดงว่าคุณต้องการ วางแผนการเงิน อย่างเร่งด่วน เพราะการออมโดยไม่มีแผนคือการปล่อยให้เงินไหลไปเปล่าๆ ในขณะที่การวางแผนอย่างมีระบบจะช่วยให้คุณสร้างอนาคตที่มั่นคง

ทำไมคนส่วนใหญ่ถึงพลาดเรื่องการวางแผนเป้าหมายทางการเงิน

หลายคนเข้าใจผิดว่า การวางแผนการเงิน เป็นเรื่องของคนรวย หรือเรื่องขึ้นเฉพาะคนวัยแก่ จริงๆ แล้ว มันเป็นทักษะที่ทุกคนควรมี ตั้งแต่วัยทำงาน หรือแม้แต่วัยเรียน

ลองนึกภาพชีวิตเป็นการเดินทาง เราต้องรู้ว่า:

• เราอยู่ที่ไหนตอนนี้?
• เราต้องการไปไหน?
• เราจะไปยังไง?

ถ้าไม่มีแผน การเดินทางจะกลายเป็นเพียงการหลงทาง

7 สัญญาณเตือนว่าทำไมคุณต้องเริ่มวางแผนวันนี้

1. อายุขัยเพิ่มขึ้น แต่เงินเกษียณไม่เพียงพอ

จากสถิติ มีคนเพียง 25% เท่านั้นที่เกษียณแล้วมีเงินพอใช้ ขณะที่ 75% ต้องยังวุ่นวายเรื่องเงินหลังวัยทำงาน

ลองคำนวณง่ายๆ:

• อายุเกษียณ: 60 ปี
• ใช้จ่ายรายเดือน: 30,000 บาท
• อายุยาว: ถึง 80 ปี
• รวมเงินที่ต้องใช้: 30,000 × 12 × 20 = 7,200,000 บาท

คำถามคือ: วันนี้คุณมีแผนที่จะเก็บเงินนี้หรือยัง?

2. หนี้สังคมเปลี่ยน คนหลายเดือนนี้ไม่มีลูก

ยุคเก่า ลูกเป็น “บำเรอ” ของการเกษียณ แต่ยุคใหม่ ทีเด็กโตต้องเลี้ยงตัวเองก่อน ไม่มีใครจะเลี้ยงพ่อแม่ได้

สถิติบอกว่า 55.8% ของผู้สูงอายุต้องพึ่งพาอื่น คุณจะพึ่งตัวเองหรือ?

3. เงินเฟ้อทำให้เงินของคุณหดเม็ด

ข้าวจานเดียว 20 ปีที่แล้วราคากี่บาท? ก๋วยเตี๋ยวชามละ 5 บาท กลายเป็น 50 บาท

ถ้า 30 ปีข้างหน้า สินค้าจำเป็นแพงเป็น 2-3 เท่า คุณต้องมีเงินเพิ่มเติมกว่า 1.5 เท่า ของที่คำนวณไว้

4. สวัสดิการรัฐต้องเจอวิกฤต

ในอีก 15 ปี คนสูงอายุจะเพิ่มเป็น 1 ใน 5 ของคนไทย แต่คนทำงาน 1 คนจะต้องเลี้ยงคนแก่ 3 คน แทนที่เดิมเป็น 6 คน

เบี้ยเลี้ยง 600 บาท เดือน และประกันสังคม 3,000 บาท พอไหม?

5. ผลิตภัณฑ์ทางการเงินซับซ้อนมากขึ้น

เมื่อก่อน ฝากธนาคารก็ได้ผลตอบแทนน่าพอใจ แต่ตอนนี้ดอกเบี้ยต่ำสุดเท่าที่เคยเป็น: แค่ 1-2% เท่านั้น

หุ้น 726 ตัว กองทุนรวม 1,537 กองทุน พลัสประกันภัย ประกันชีวิต บัญชีเงินฝาก

คุณเลือกอย่างไร? ต้องมีแผนก่อน

6. เก็บก่อนใช้ = รวยเร็ว

ดูตัวอย่างต่อไปนี้:

ทำไมเลือกให้ตัวเองยืดหยุ่น?

7. ประกันภัยช่วยรองรับความไม่แน่นอน

โควิด ทำให้หลายคนตกงาน วัน 1 ยังสุขสบาย วัน 2 ไม่มีรายได้ แต่ค่าใช้จ่ายต่างหาก

ถ้ามีเงินสำรอง 3-6 เดือน + ประกันชีวิต และประกันสุขภาพ คุณมีหลักฐานป้องกัน

ขั้นตอนการวางแผนเป้าหมายทางการเงินให้ประสบผล

ขั้นตอนที่ 1: ตั้งเป้าหมายชีวิตและการเงินให้ชัดเจน

ถ้าไม่รู้เก็บเงินเพื่ออะไร การออมจะล่องลอยไร้จุดหมาย

ลองเขียนเป้าหมายทางการเงินของคุณ:

• ต้องการซื้อบ้าน ราคากี่ล้าน ปีไหน?
• อยากแต่งงาน ค่าใช้จ่ายเท่าไหร่?
• วางแผนเกษียณ อยากเกษียณที่อายุเท่าไหร่?
• ต้องการเงินสำรอง หรือลงทุนหุ้น/กองทุน?

สำคัญ: อย่าลืมสิ่งที่หลายคนข้ามไป คือ วางแผนเกษียณ วางแผนภาษี และวางแผนประกัน

ขั้นตอนที่ 2: บันทึกรายรับ-รายจ่ายทุกวัน

90% ของคนวัยต้นทำงาน พูดว่า “เดือนหนึ่งมาเดือนหนึ่งไป ไม่เหลือเก็บ”

ลองจดบันทึกรายวัน ดูว่าเงินไปไหนบ้าง จะพบว่า:

• ค่าอะไรจำเป็น
• ค่าอะไรฟุ่มเฟือย
• เดือนนี้ใช้ไปเท่าไหร่ทั้งหมด

ทำได้อย่างนี้ 7 วัน ก็จะติดนิสัยแล้ว

ขั้นตอนที่ 3: ตรวจสุขภาพการเงิน

คุณสม่อยไปตรวจสุขภาพร่างกายเป็นประจำ แต่เคยตรวจสุขภาพการเงินหรือ?

ทำสินเชื่อ (Balance Sheet) ของตัวเอง:

สินทรัพย์รวม:

• เงินในบัญชี
• เงินลงทุน
• มูลค่าบ้าน รถ
• ของมีค่าต่างๆ

ลบ หนี้สินรวม:

• หนี้บ้าน รถ
• บัตรเครดิต
• สินเชื่อต่างๆ

= ความมั่งคั่งสุทธิที่แท้จริง

ยิ่งเป็นบวก ยิ่งดี

ขั้นตอนที่ 4: เตรียมเงินสำรองฉุกเฉิน 3-6 เดือน

ถ้าพรุ่งนี้ตกงาน มีเจ็บป่วย หรือเกิดเหตุสำคัญ จะใช้เงินไหน?

เงินฉุกเฉินต้องเป็น:

• ที่ปลอดภัย (ธนาคาร หรือกองทุนตลาดเงิน)
• ถอนได้ทันที เมื่อต้องการ
• มีความเสี่ยงต่ำ

ในขั้นนี้อย่าเอา เงิน ไปลงทุนในหุ้นหรือสินทรัพย์เสี่ยง

ขั้นตอนที่ 5: เข้าใจความเสี่ยงของตัวเองและปกป้อง

หลายคนเอาประกันบ้าน รถ แต่ลืมประกันตัวเอง

ถ้า:

• ผู้นำครอบครัวเป็นอะไรขึ้นมา บ้านครอบครัวล่มสะเทิน
• เจ็บป่วยหนัก ค่ารักษา 1 ล้านบาท พอไหม?
• ตกงาน ลูกๆ ยังต้องไปโรงเรียน

ประกันชีวิตและประกันสุขภาพ จำเป็นเท่าอาหารนะ

ขั้นตอนที่ 6: เก็บเงินก่อนใช้ไม่ใช่รอสิ้นเดือน

ตัวเปลี่ยน:

• เดิม: รายรับ - รายจ่าย = เงินเก็บ (ลำพังใช้อันดับแรก หนี้เหลือล้มเหลว)
• ใหม่: รายรับ - เงินเก็บ = รายจ่าย (บังคับเอง ไม่มีทางหนี)

ควรเก็บอย่างน้อย 10% ของรายได้ และถ้าเก็บได้มากกว่า 15-20% ชีวิตจะสะทดสะท้านมากขึ้น

ขั้นตอนที่ 7: หนี้ดี ต้องไม่เกิน 45% ของรายได้

หลายคนพอทำงานแล้ว ต้องได้บ้าน รถ ของแบรนด์เนม เลยก่อหนี้สินสะสม

หลักการคำนวณ:

• รายได้: 20,000 บาท
• หนี้ที่จ่ายได้: ไม่เกิน 45% = 9,000 บาท
• เงินใช้บริหาร: เหลือ 11,000 บาท

ถ้าหนี้เกิน 45% ชีวิตจะเดือดร้อนตลอด

ขั้นตอนที่ 8: หารายได้สำรองเพิ่มเติมจากอื่นๆ

ยุคเดิมคนมีรายได้เพียง 1 ทาง แต่ยุคนี้ 1 ทางไม่พอ

ช่วงวิกฤตเศรษฐกิจ คนพออีกทางรายได้มักรอดไปได้ ส่วนคนที่เพียง 1 ทางหลายคนเวิ่นวนกับภาวะหนี้สิน

ถ้าคุณมีทักษะ ความชอบ หรือความสามารถ ลองนำไปหารายได้เพิ่มเติม:

• ฟรีแลนซ์งานออนไลน์
• ขายของออนไลน์
• สอนพิเศษ
• สะสมเหรียญสำหรับวิกฤต

ขั้นตอนที่ 9: ให้เงินทำงาน ด้วยการลงทุนแบบเป็นระบบ

พอมีเงินเก็บให้มากพอ ถึงเวลาให้เงินของคุณไปหารายได้เพิ่มเติม

วิธีลงทุนเบื้องต้น:

เลือกตามความรู้ และความเสี่ยงที่คุณยอมรับได้

ขั้นตอนที่ 10: ลงทุนกับความรู้ตัวเอง

กว่าจะหารายได้ หารายได้ไป ถ้าไม่มีความรู้พื้นฐาน อาจลงทุนผิด

วิธีเรียนรู้ฟรี:

• ช่องวิดีโอ SET Education
• Podcast การเงิน
• บล็อก บทความของบริษัท ลงทุน
• หนังสือบอกเล่าเกี่ยวกับการลงทุน

ใช้เวลาว่างอาทิตย์ละ 1-3 ชั่วโมง มาศึกษา ก็พอ

สรุปขั้นตอนระบบในการวางแผน

ถ้ารู้อะไรหลาย แต่ไม่ทำ กว่าจะรู้จริงๆ ลองทำตามลำดับนี้:

สัปดาห์ 1-2: ทำบัญชีรายรับ-รายจ่าย สร้างสินเชื่อการเงิน เดือน 1-2: ตั้งเป้าหมายการเงิน เตรียมเงินฉุกเฉิน ซื้อประกันชีวิต เดือน 3-6: เพิ่มรายได้ พยายามเก็บให้มากขึ้น ลดหนี้สินถ้ามี ปีที่ 1: จากทุกการเตรียมข้างต้น ค่อยลงทุนในหุ้น กองทุน หรือสินทรัพย์อื่น

จำไว้: คนรวยไม่ได้เกิดมา พวกเขาแค่ทำแผนและทำตามอย่างสม่ำเสมอเท่านั้น

ถ้าวันนี้คุณยังไม่ได้เริ่ม ให้ถือว่า “วันนี้” คือวันที่เหมาะสมที่สุดแล้ว เริ่มเลยครับ