Các loại hình đầu tư là gì? Hướng dẫn dành cho người mới bắt đầu muốn giàu có nhờ đầu tư

Nhiều người nghĩ rằngcác loại hình đầu tư còn xa vời, nhưng thực tế các lựa chọn đầu tư quanh ta rất đa dạng. Dù là người muốn tăng vốn hay bảo vệ tiền tiết kiệm trong những thời điểm khó khăn, các loại tài sản khác nhau đều sẵn sàng chờ bạn khám phá. Hôm nay chúng ta sẽ cùng tìm hiểu sâu hơn về từng loại hình.

Các loại hình đầu tư là gì?

Trong thế giới tài chính,đầu tư được chia thành các dạng khác nhau, bao gồm:

1. Cổ phiếu (Stocks)
2. Trái phiếu (Bonds)
3. Quỹ đầu tư chung (Mutual Funds)
4. Quỹ ETF (ETFs)
5. Chứng chỉ tiền gửi (CDs)
6. Kế hoạch hưu trí (Retirement Plans)
7. Tùy chọn (Options)
8. Annuities (Annuities)
9. Phái sinh (Derivatives)
10. Hàng hóa (Commodities)
11. Đầu tư pha trộn (Hybrid Investments)

1. Cổ phiếu: Cách kiếm tiền từ việc sở hữu công ty

Đầu tư cổ phiếu là mua cổ phần của các công ty niêm yết trên sàn chứng khoán. Rủi ro cao, nhưng khả năng sinh lời cũng lớn.

Cách tạo thu nhập

Có hai hướng chính khi chơi cổ phiếu:

Phân tích kỹ thuật - xem biểu đồ giá và các mô hình biến động, kiếm lợi từ “chênh lệch giá” (Capital Gain) là chính.

Ví dụ: Mua cổ phiếu TSLA ở mức 200 USD với 100 cổ phiếu (Chi phí 20,000 USD), khi giá tăng lên 270 USD, bạn có thể lãi 70 USD mỗi cổ = tổng 7,000 USD.

Phân tích cơ bản - chọn các công ty có triển vọng sáng, lợi nhuận tăng theo thời gian. Loại nhà đầu tư này dành thời gian đọc tin tức, theo dõi kết quả kinh doanh và các tỷ số tài chính.

Các bước cho người mới bắt đầu

Học hỏi trước - đọc sách, bài viết, nghiên cứu cách phân tích cổ phiếu.

Lập kế hoạch - quyết định đầu tư vào công ty nào và thời gian dự kiến.

Chọn nhà môi giới - mở tài khoản tại công ty chứng khoán có phí hợp lý.

Phân tích - dùng công cụ phân tích kỹ thuật và cơ bản, thử tài khoản ảo trước khi đầu tư thật, bắt đầu với số tiền nhỏ.

2. Trái phiếu: Cho vay để nhận lãi

Trái phiếu là công cụ nợ do chính phủ, doanh nghiệp hoặc tổ chức phát hành. Người nắm giữ trái phiếu sẽ nhận lãi cố định theo thời gian.

Cách tạo thu nhập

Thu nhập đến từ hai phần:

1. Lãi suất (Coupon) - trả theo tỷ lệ cố định.
2. Chênh lệch giá - bán ra với giá cao hơn giá mua.

Ví dụ: Đầu tư 1,000 บาท vào trái phiếu lãi suất 5% trong 3 năm, bạn sẽ nhận lãi, lãi cộng dồn và hoàn trả gốc khi đáo hạn.

Bắt đầu dễ dàng

• Tìm hiểu các loại: trái phiếu dài hạn, ngắn hạn, trái phiếu chính phủ, trái phiếu doanh nghiệp.
• Hiểu cấu trúc: lãi suất, thời hạn, phương thức thanh toán.
• Chọn phù hợp: các trái phiếu ít rủi ro cho lãi thấp nhưng an toàn hơn.

3. Quỹ đầu tư chung: Để các chuyên gia quản lý

Quỹ đầu tư là huy động vốn từ nhiều nhà đầu tư, công ty quản lý sẽ mua các tài sản thay mặt họ. Ưu điểm là vốn nhỏ vẫn có thể đầu tư, lợi nhuận thường cao hơn gửi tiết kiệm.

Cách tạo thu nhập

Có nhiều cách:

1. Dùng như tài khoản dự phòng, thay vì gửi ngân hàng.
2. Chọn theo các chính sách: cổ phiếu trong nước, nước ngoài, trái phiếu, vàng, bất động sản.
3. Chọn quỹ tạo thu nhập đều đặn (Passive Income).
4. Sử dụng ưu đãi về thuế qua SSF hoặc RMF.

Các bước bắt đầu

• Hiểu các loại: quỹ cổ phiếu, quỹ trái phiếu, quỹ hỗn hợp.
• Chọn mục tiêu: cân nhắc mục đích đầu tư.
• Mở tài khoản: tại ngân hàng hoặc công ty quản lý uy tín.
• Theo dõi: kiểm tra kết quả và điều chỉnh danh mục theo nhu cầu.

4. ETF: Quỹ giao dịch như cổ phiếu

ETF (Exchange Traded Fund) là quỹ theo chỉ số, giao dịch trên sàn chứng khoán, giá theo thời gian thực, tiện lợi.

Cách tạo thu nhập

1. Lợi nhuận từ chênh lệch giá - mua thấp bán cao.
2. Cổ tức - nếu đầu tư quỹ cổ phiếu.

Ví dụ: đầu tư ETF theo chỉ số S&P 500, hưởng lợi từ sự tăng trưởng của thị trường Mỹ.

Các bước bắt đầu

• Chọn ETF phù hợp: thị trường chứng khoán, tài sản, vàng.
• Mở tài khoản: tại nhà môi giới uy tín.
• Mua ETF: nạp tiền và mua theo tỷ giá hiện tại.
• Theo dõi: thường xuyên và điều chỉnh theo nhu cầu.

5. Chứng chỉ tiền gửi (CDs): Tiết kiệm lãi cao hơn

CD là tài khoản đặc biệt cho lãi cao hơn tài khoản thường, tiền bị khóa theo thời hạn.

Cách tạo thu nhập

Lãi cố định theo tỷ lệ quy định, cao hơn tiết kiệm thông thường.

Các bước bắt đầu

• Hiểu thời hạn: từ vài ngày đến vài năm (thường khoảng 6 tháng).
• Nhận lãi cố định: khác ngân hàng.
• Thỏa thuận: giữa ngân hàng và người gửi.
• Nhận thu nhập: thường trả hàng tháng hoặc nửa năm.

6. Kế hoạch hưu trí: Chuẩn bị cho tương lai

Retirement Plans giúp bạn chuẩn bị tiền cho giai đoạn nghỉ hưu.

Cách tính và tạo thu nhập

Công thức đơn giản: Số tiền cần có = Chi tiêu sau hưu mỗi năm × số năm dự kiến sống. (Khoảng 70% chi tiêu hiện tại).

Ví dụ: Bạn A 35 tuổi, muốn nghỉ hưu lúc 60, còn sống 20 năm. Chi tiêu hiện tại 30,000 บาท/tháng, sau hưu khoảng 21,000 บาท/tháng (252,000 บาท/năm), cần chuẩn bị 252,000 × 20 = 5,040,000 บาท.

Các bước bắt đầu

• Đặt mục tiêu: xác định thu nhập và chi tiêu dự kiến sau hưu.
• Lập ngân sách: kiểm soát chi tiêu, theo dõi tiết kiệm hàng tháng.
• Lập kế hoạch đầu tư: tìm hiểu cách đầu tư phù hợp với mức độ rủi ro, phân tán danh mục.

7. Tùy chọn (Options): Quyền mua bán trong tương lai

Options là quyền mua hoặc bán tài sản trong tương lai, với giá đã định trước.

Cách tạo thu nhập

Call Options (quyền mua) - sinh lợi khi giá tăng. Put Options (quyền bán) - sinh lợi khi giá giảm.

Ví dụ: dự đoán chỉ số SET50 sẽ tăng, có thể mở trạng thái Call Option và kiếm lợi từ tăng giá.

Các bước bắt đầu

• Học thuật ngữ: Call Option, Put Option, Ngày hết hạn, Giá thực hiện.
• Nghiên cứu hoạt động: đọc tài liệu, học online.
• Mở tài khoản: tại nhà môi giới cung cấp dịch vụ đầu tư Options.

8. Annuities (Annuities): Thanh toán theo kỳ hạn

Annuities là việc trả hoặc nhận tiền đều đặn theo kỳ hạn. Bạn gặp trong đời sống như trả góp nhà, xe hoặc tiết kiệm đều đặn hàng tháng.

Cách tạo thu nhập

Tính giá trị tương lai của dòng tiền: biết dòng tiền đều đặn, có thể tính tổng số tiền trong tương lai.

Ví dụ: cha mẹ gửi 30,000 บาท/năm để học phí cho con, mới sinh, kỳ vọng lãi 3%/năm, sau 17 năm sẽ có bao nhiêu tiền (tính lãi kép).

Các bước bắt đầu

• Hiểu các loại: Fixed Annuities, Variable Annuities, Indexed Annuities.
• Nghiên cứu hoạt động: ảnh hưởng đến đầu tư và tiết kiệm.
• Chọn loại phù hợp: theo mục tiêu tài chính và mức độ rủi ro.

9. Phái sinh (Derivatives): Hợp đồng cho tương lai

Derivatives là hợp đồng cho quyền mua hoặc bán “hàng hóa tham chiếu” trong tương lai, giao dịch qua TFEX.

Cách tạo thu nhập

Có thể sinh lợi trong thị trường tăng hoặc giảm, tùy theo vị thế đầu tư.

• Call (quyền mua) - lợi nhuận khi giá tăng.
• Put (quyền bán) - lợi nhuận khi giá giảm.

Các bước bắt đầu

• Học kiến thức cơ bản: Options, Futures, Swaps.
• Nghiên cứu các loại: phù hợp từng mục đích.
• Đầu tư: bắt đầu từ tài khoản ảo trước khi dùng tiền thật.

10. Hàng hóa (Commodities): Đầu tư vào giá trị thực

Hàng hóa gồm năng lượng, kim loại, nông sản có giá trị và sử dụng toàn cầu.

Cách tạo thu nhập

Thường mua bán qua thị trường trung tâm, hợp đồng kỳ hạn.

Ví dụ: khi OPEC giảm sản lượng dầu từ 22 triệu thùng/ngày xuống còn 15 triệu thùng/ngày, cung giảm, cầu tăng, giá WTI từ 80 USD lên 83 USD.

Ưu điểm và nhược điểm

Ưu điểm:

• Đa dạng: ít liên quan đến cổ phiếu và trái phiếu, giúp phòng ngừa rủi ro.
• Chống lạm phát: khi lạm phát cao, cổ phiếu và trái phiếu giảm, hàng hóa có thể hưởng lợi.

Nhược điểm:

• Biến động cao: là một trong các loại tài sản biến động nhất, gấp khoảng 2 lần cổ phiếu.

Các bước bắt đầu

• Hiểu rõ ưu nhược điểm: nghiên cứu đa dạng và độ biến động.
• Tìm nền tảng: chọn nhà môi giới cung cấp dịch vụ giao dịch hàng hóa.
• Bắt đầu chơi: dùng công cụ quản lý rủi ro như Stop Loss, Trailing Stop.

11. Đầu tư pha trộn: Đa dạng tài sản cùng lúc

Hybrid Investments là đầu tư vào nhiều loại tài sản cùng lúc, nhằm giảm rủi ro và tăng khả năng sinh lời.

Cách tạo thu nhập

Đầu tư đa dạng: cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, tiền mặt phù hợp mục tiêu.

Các bước bắt đầu

• Xác định mục tiêu: ngắn hạn, trung hạn, dài hạn.
• Đánh giá rủi ro: hiểu mức độ chấp nhận rủi ro.
• Quản lý danh mục: kiểm tra và điều chỉnh thường xuyên.

Những điều cần biết trước khi đầu tư

Đầu tư cần có sự chú ý và cẩn trọng, đây là những điều quan trọng:

🔸 Xác định mục tiêu: sinh lợi hàng ngày, hàng tháng, tích lũy cho hưu trí hoặc phòng ngừa rủi ro.

🔸 Hiểu rủi ro: có thể chịu trách nhiệm rủi ro đó không, biết được lợi nhuận kỳ vọng.

🔸 Hiểu chi phí: bao gồm phí giao dịch, phí quản lý và các chi phí khác.

🔸 Nghiên cứu các loại hình: cổ phiếu, trái phiếu, ETF, quỹ, bất động sản, phái sinh.

🔸 Lập kế hoạch tài chính: xây dựng ngân sách, kiểm soát chi tiêu, đặt mục tiêu tiết kiệm.

🔸 Học hỏi liên tục: đọc sách, bài viết, báo cáo nghiên cứu, học từ người có kinh nghiệm, theo dõi tin tức tài chính.

🔸 Quản lý rủi ro: đối với các khoản đầu tư rủi ro cao, cần có kế hoạch kiểm soát rủi ro.

🔸 Xác định thời gian: ngắn hạn, trung hạn, dài hạn.

🔸 Kiểm tra và điều chỉnh: đừng quên kiểm tra rủi ro và hiệu quả thường xuyên.

🔸 Tham khảo chuyên gia: nếu không tự tin, hãy gặp chuyên gia tài chính.

Tóm lại

Các loại hình đầu tư là gì? Nếu nghiên cứu kỹ, ta sẽ thấy thế giới tài chính có nhiều lựa chọn phù hợp cho mọi cấp độ nhà đầu tư, dù là người mới hay đã có kinh nghiệm. Điều quan trọng là chọn theo khả năng hiểu biết và cân đối giữa lợi nhuận và rủi ro.

Càng học hỏi và tích lũy kinh nghiệm, bạn càng có thể lập kế hoạch hiệu quả và phân tán rủi ro sang các loại tài sản khác nhau. Vì vậy, hãy bắt đầu bằng việc học hỏi cẩn thận, xây dựng kế hoạch rõ ràng và từng bước tiến hành đầu tư một cách tỉnh táo.