Toàn tập về đầu tư vàng và vàng miếng: Phân tích sâu 5 phương thức đầu tư khác nhau

Thời điểm đầu tư vàng hiện tại

Tình hình địa chính trị gia tăng căng thẳng, áp lực lạm phát liên tục, khiến vàng trở lại là tài sản trú ẩn truyền thống được quan tâm. Nhiều tổ chức đầu tư đều phân bổ vàng trong danh mục, thường đề xuất tỷ lệ phân bổ vàng tối thiểu đạt ít nhất 10% tổng đầu tư.

Giá vàng gần đây diễn biến thế nào? Dựa trên dữ liệu thị trường:

• Trong giai đoạn 2022-2023, giá vàng biến động mạnh, đỉnh cao vượt 2000 USD, đáy thấp hơn 1700 USD, chủ yếu do xung đột địa chính trị và việc Mỹ tăng lãi suất.
• Năm 2024, giá vàng liên tục xác lập đỉnh cao mới, chịu ảnh hưởng từ kỳ vọng giảm lãi suất của Mỹ, rủi ro địa chính trị gia tăng và các ngân hàng trung ương toàn cầu mua vàng kỷ lục. Tổng lượng vàng mua ròng của các ngân hàng trung ương toàn cầu năm 2024 đạt 1045 tấn (liên tục 3 năm vượt 1000 tấn), trực tiếp đẩy giá vàng vượt 2700 USD.
• Tính đến tháng 9 năm 2025, giá vàng đã vượt mốc 3700 USD, Goldman Sachs dự báo mục tiêu giá vàng trung hạn năm 2026 đạt 4000 USD/ounce.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng, giá vàng chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố, xu hướng ngắn hạn khó dự đoán. Chìa khóa đầu tư dài hạn vào vàng là chọn đúng thời điểm vào, chứ không phải chờ giá tăng rồi mới mua.

Tại sao đầu tư vàng lại phổ biến?

◆ Vàng là hàng hóa bảo toàn giá trị kinh điển

◆ Có tính thanh khoản toàn cầu

◆ Trong thời biến động, đóng vai trò “nơi trú ẩn”

◆ Công cụ chống mất giá của USD và tăng lạm phát

Vàng không giống tiền gửi cố định mang lại lợi nhuận cố định, cũng không như cổ phiếu mang tiềm năng lợi nhuận vô hạn, nhưng nó có thể mang lại cảm giác an toàn cho nhà đầu tư, giúp ứng phó với bất ổn thị trường và khủng hoảng tài chính. Mỗi khi kỳ vọng lạm phát tăng hoặc thị trường biến động mạnh, sức hút đầu tư vàng lại tăng cao. Trong lịch sử, khi có biến động kinh tế lớn, xung đột địa chính trị hoặc chiến tranh, giá vàng thường biến động mạnh, tăng giảm đột ngột. Ví dụ, sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ tháng 2 năm 2022, giá vàng từng tăng vọt lên 2069 USD.

Lựa chọn chiến lược đầu tư vàng

Tùy theo mục đích đầu tư khác nhau, có thể áp dụng hai chiến lược chính:

Chiến lược 1: Giữ dài hạn để tăng giá trị

Nếu mục tiêu là bảo toàn giá trị, tập trung vào phân bổ hợp lý ở mức giá phù hợp, có thể chọn vàng vật chất, sổ tiết kiệm vàng hoặc ETF vàng loại chi phí thấp.

Chiến lược 2: Giao dịch ngắn hạn theo sóng

Nếu hướng tới lợi nhuận cao hơn và có khả năng chịu rủi ro thị trường, có thể giao dịch ngắn hạn qua hợp đồng tương lai vàng hoặc hợp đồng chênh lệch vàng, dựa vào chênh lệch giá để kiếm lời. Cần có khả năng phân tích thị trường nhanh, vào ra nhanh.

So sánh 5 phương thức mua bán vàng toàn diện

Phân tích sâu 5 phương thức đầu tư vàng

1. Đầu tư vàng vật chất

Vàng vật chất gồm vàng thỏi, vàng miếng, trang sức vàng và đồng xu kỷ niệm, thường mua tại ngân hàng hoặc tiệm vàng. Khuyên mua vàng thỏi trực tiếp, cẩn thận khi mua trang sức và đồng xu – hai loại này đã bao gồm phí gia công trong giá, khi bán ra còn bị trừ phí và hao mòn, không tối ưu về giá trị.

Hạn chế của vàng vật chất:

Vàng vật chất không sinh lãi, cần chi phí bảo quản (tủ bảo hiểm, thiết bị), tính thanh khoản kém, dễ gặp tình trạng “dễ mua khó bán”. Tuy nhiên, vì có thể sở hữu vàng thực tế, nhiều nhà đầu tư sẵn sàng mua để giữ lâu dài hoặc sưu tầm, nên vẫn có giá trị như tài sản trú ẩn.

Lưu ý thuế: Giao dịch vàng vật chất trên 5 triệu TWD phải khai báo thu nhập cá nhân một lần, tính theo tỷ lệ lợi nhuận 6%, kê khai vào thuế thu nhập tổng hợp năm sau.

Phù hợp: Sưu tầm, trú ẩn, bảo toàn giá trị

Ưu điểm: Rủi ro thấp, mua bán đơn giản rõ ràng

Nhược điểm: Giá cao, cần bảo quản cẩn thận, chi phí phát sinh nhiều

Mua vàng thỏi ở đâu hợp lý?

Ngân hàng Taiwan là lựa chọn đáng tin cậy nhất, là ngân hàng duy nhất cung cấp dịch vụ mua bán vàng vật chất toàn quốc. Vàng thỏi của ngân hàng có quy trình gia công đơn giản, phí thấp, thương hiệu đảm bảo. Vàng thỏi của Ngân hàng Taiwan chủ yếu từ ngân hàng UBS của Thụy Sỹ, trọng lượng tối thiểu 100g, còn có các loại 250g, 500g và 1kg.

Nếu muốn mua vàng nhỏ, có thể xem xét tiệm vàng hoặc tiệm cầm đồ. Dù mua ở đâu, yếu tố then chốt là độ tinh khiết của vàng, vì giá bán dựa trên trọng lượng. Tránh mua vàng giả (giá cao ngất), đừng bị mê hoặc bởi vẻ ngoài hoặc thương hiệu. Đồng thời, cần cân nhắc vấn đề an toàn và chi phí bảo quản vàng.

( 2. Đầu tư sổ tiết kiệm vàng

Sổ tiết kiệm vàng còn gọi là “vàng giấy”, nhà đầu tư mua vàng rồi ngân hàng cung cấp sổ để bảo quản, không cần sở hữu vàng vật chất, mua bán qua sổ ngân hàng, tiện lợi hơn nhiều so với vàng thỏi. Các ngân hàng lớn như Taiwan Bank, CTBC, First Bank, Hua Nan đều cung cấp dịch vụ này, và có thể đổi lấy vàng vật chất.

Ba hình thức mua:

Mua bằng TWD, mua bằng ngoại tệ, hoặc sổ tiết kiệm vàng song ngữ (tháng 4 năm 2023, Taiwan Bank ra mắt, giúp nhà đầu tư hưởng lợi từ biến động tỷ giá TWD và ngoại tệ cùng biến động giá vàng).

Các hình thức này có phí khác nhau. Mua bằng TWD phải chịu rủi ro biến động tỷ giá (vì giá vàng quốc tế tính bằng USD), mua bằng ngoại tệ phải chịu chi phí đổi ngoại tệ. Tổng thể, hai phương thức có chi phí tương đương, mức phí trung bình. Mỗi lần mua bán đều phát sinh phí, chi phí đổi ngoại tệ cũng khó kiểm soát, giao dịch nhiều sẽ tích tụ chi phí cao, khuyên không nên giao dịch quá thường xuyên.

Lưu ý thuế: Lợi nhuận từ sổ tiết kiệm vàng xem như thu nhập tài sản, phải khai báo vào thuế thu nhập cá nhân năm sau. Lợi nhuận có thể có hoặc lỗ, lỗ được trừ vào thu nhập trong năm, nếu chưa trừ hết thì 3 năm sau vẫn còn được trừ tiếp.

Phù hợp: Đầu tư dài hạn chi phí thấp, mua bán ít

Ưu điểm: Rủi ro thấp, có thể giao dịch nhỏ lẻ, hỗ trợ đổi lấy vàng vật chất

Nhược điểm: Thời gian giao dịch hạn chế, chỉ mua bán theo chiều, chi phí đổi ngoại tệ tồn tại

Các ngân hàng đề xuất mở sổ vàng: Taiwan Bank, E.SUN Bank, E.SUN Bank…

) 3. Đầu tư ETF vàng

ETF vàng là “quỹ chỉ số vàng”, là sản phẩm quỹ phải trả phí quản lý. Có thể đầu tư ETF vàng trong nước (như 00635U) hoặc ETF vàng quốc tế (như GLD, IAU của Mỹ).

So sánh chi phí:

• ETF vàng Taiwan: phí quản lý 1.15%/năm + phí giao dịch 0.15% + thuế giao dịch 0.1%
• ETF vàng Mỹ###GLD###: phí quản lý 0.4%/năm + phí giao dịch 0~0.1% + phí đổi ngoại tệ 0.32%
• ETF vàng Mỹ(IAU): phí quản lý 0.25%/năm + phí giao dịch 0~0.1% + phí đổi ngoại tệ 0.32%

ETF vàng giao dịch trực tiếp với nhà môi giới, đầu tư dễ tiếp cận, thanh khoản tốt, nhưng chỉ mua được, không bán khống, phù hợp cho nhà đầu tư mới và dài hạn.

Phù hợp: Đầu tư dài hạn chi phí thấp, mua bán ít

Ưu điểm: Giao dịch nhanh, dễ dàng, chi phí thấp

Nhược điểm: Cần chú ý phí quản lý quỹ, thời gian giao dịch hạn chế

Cách mua ETF vàng: Qua các sàn chứng khoán trong nước hoặc mở tài khoản sàn quốc tế để mua ETF Mỹ. ETF Mỹ có chi phí thấp, theo dõi sát sao, nhưng cần mở tài khoản Mỹ và đổi ngoại tệ.

( 4. Đầu tư hợp đồng tương lai vàng

Hợp đồng tương lai vàng là hợp đồng dựa trên giá vàng quốc tế, lợi nhuận hoặc lỗ phụ thuộc vào chênh lệch giá tại thời điểm vào và ra hợp đồng, sau khi hợp đồng đáo hạn sẽ phải thực hiện giao hàng.

Ưu điểm của hợp đồng tương lai:

• Hỗ trợ giao dịch hai chiều (mua/bán)
• Thời gian giao dịch dài, chi phí giữ vị thế thấp
• Giao dịch ký quỹ và đòn bẩy
• Giá hợp đồng 24/24 theo liên kết quốc tế, ít bị thao túng
• Phù hợp giao dịch ngắn hạn và nhà đầu tư chuyên nghiệp

Rủi ro của hợp đồng tương lai:

Tất cả hợp đồng đều có ngày đáo hạn, có thể phát sinh chi phí chuyển đổi vị thế. Nếu giữ vị thế không đúng kỳ hạn, khách hàng sẽ bị buộc phải đóng vị thế. Đòn bẩy làm tăng lợi nhuận nhưng cũng làm tăng rủi ro thua lỗ, cần quản lý vốn cẩn thận.

Lưu ý thuế: Thu nhập từ giao dịch hợp đồng tương lai vàng không bị đánh thuế lợi nhuận, chỉ chịu thuế giao dịch hợp đồng (0.0000025%).

Thời gian giao dịch: Thị trường hợp đồng tương lai trong nước ngắn, còn thị trường quốc tế gần như 24/24, cho phép giao dịch hai chiều mọi lúc.

Phù hợp: Giao dịch ngắn hạn, sóng ngắn, đầu tư lớn

Ưu điểm: Giao dịch T+0 24/24, hỗ trợ đòn bẩy, đa chiều

Nhược điểm: Rủi ro đòn bẩy cao, cần thực hiện giao hàng và chuyển đổi vị thế

) 5. Giao dịch hợp đồng chênh lệch vàng###CFD###

Hợp đồng chênh lệch (CFD) theo dõi giá vàng thực, có tính linh hoạt cao, ** hỗ trợ giao dịch hai chiều, không cần sở hữu vật chất, không có ngày đáo hạn** — linh hoạt hơn hợp đồng tương lai.

Đặc điểm CFD:

Lợi nhuận dựa trên chênh lệch giá mua bán hợp đồng, yêu cầu vốn thấp, đòn bẩy linh hoạt, phí chủ yếu từ chênh lệch giá và phí qua đêm. Giao dịch vàng CFD dễ hơn chơi chứng khoán, không cần chọn cổ phiếu, chỉ cần phân tích xu hướng giá vàng.

Lưu ý thuế: Thu nhập từ giao dịch vàng quốc tế thuộc thu nhập nước ngoài, vượt 1 triệu TWD trong năm phải khai báo vào thuế thu nhập cá nhân, theo chế độ thuế tối thiểu.

Sự khác biệt giữa hợp đồng tương lai và CFD:

• CFD không có quy mô hợp đồng tối thiểu cố định, hợp đồng tương lai có, nên CFD yêu cầu ký quỹ thấp hơn
• CFD không có ngày đáo hạn, hợp đồng tương lai có
• CFD không có phí giao dịch và thuế hợp đồng, hợp đồng tương lai có
• CFD yêu cầu vốn thấp hơn nhiều so với hợp đồng tương lai

Phù hợp: Giao dịch ngắn hạn, sóng ngắn, vốn nhỏ

Ưu điểm: Giao dịch nhỏ lẻ, đòn bẩy cao, T+0 24/24, mở tài khoản dễ dàng

Nhược điểm: Rủi ro đòn bẩy cao, cần có kỹ năng giao dịch nhất định

Chọn nhà môi giới CFD: Thị trường CFD chủ yếu tập trung ở nước ngoài, hiện tại tại Đài Loan chưa có sàn hợp pháp. Các nền tảng ngoại hối phổ biến đều cung cấp dịch vụ CFD vàng. Khi chọn nhà môi giới, cần xác nhận có giấy phép của tổ chức tài chính quốc tế uy tín để tránh rủi ro sàn lậu.

Gợi ý lựa chọn phương thức đầu tư phù hợp nhất

Vàng mua ở đâu là hợp lý nhất? Tùy thuộc vào chiến lược và mục tiêu đầu tư của bạn.

Lưu ý khi mua vàng vật chất:

Nếu đầu tư vào vàng vật chất, cần vốn lớn, mục đích chủ yếu chống lạm phát và bảo toàn giá trị. Nên mua vàng số lượng lớn tại ngân hàng, an toàn và đảm bảo, nhưng phải chuẩn bị phí bảo quản. Với số lượng nhỏ, có thể mua tại tiệm vàng, chú ý độ tinh khiết của vàng, chọn giá tốt nhất.

Lựa chọn vàng không phải vật chất:

Nếu không mua vàng vật chất, có thể chọn sổ tiết kiệm vàng, ETF vàng, hợp đồng tương lai hoặc CFD vàng, các công cụ này dễ mua bán và kiếm lợi từ chênh lệch giá. Cần lưu ý rằng, lợi nhuận dài hạn của vàng không cao, phù hợp giao dịch ngắn hạn là hợp đồng tương lai và CFD vàng.

Nhà đầu tư nên dựa trên phong cách đầu tư của mình để chọn kênh phù hợp nhất: bảo toàn dài hạn chọn phương án chi phí thấp, ngắn hạn kiếm lợi thì dùng các công cụ phái sinh.