Nắm vững bí quyết về giá ủy thác: Lệnh thị trường vs Lệnh giới hạn, nhà giao dịch nên chọn loại nào?

Trong thế giới giao dịch tài chính, liệu chúng ta có nên theo thị trường hay giữ vững giá đặt lệnh của riêng mình? Lệnh thị trường và lệnh giới hạn, hai phương thức đặt lệnh này thể hiện hai triết lý giao dịch hoàn toàn khác nhau. Hôm nay, hãy cùng chúng ta đi sâu vào bàn luận về vấn đề này, một chủ đề cũ nhưng luôn đáng để suy ngẫm.

Hai loại lệnh này thực sự là gì?

Lệnh thị trường có logic rất đơn giản: bạn muốn, tôi lập tức cung cấp. Khi bạn gửi lệnh thị trường, hệ thống sẽ thực hiện giao dịch ngay tại mức giá đang báo trên thị trường tại thời điểm đó. Ví dụ, EUR/USD hiện đang báo giá mua 1.12365, bán 1.12345, bạn chọn mua theo giá thị trường thì giá giao dịch sẽ là 1.12365. Ưu điểm của phương thức này là, giao dịch gần như trong tích tắc, không có sự chần chừ.

Tuy nhiên, chính vì đặc tính “giao dịch nhanh như chớp”, giá thực tế bạn thực hiện thường không giống như giá bạn nhìn thấy khi theo dõi thị trường. Thị trường biến động rất nhanh, chỉ trong vài mili giây đã có thể tạo ra chênh lệch giá, đó chính là rủi ro trượt giá (slippage).

Lệnh giới hạn thì hoàn toàn ngược lại, nó tuân theo quy tắc giá đặt của bạn. Bạn đặt một mức giá tâm lý, thị trường sẽ phải đạt đến yêu cầu của bạn hoặc không giao dịch. Điều này trao cho nhà giao dịch quyền tự chủ cao — bạn quyết định mua ở mức giá nào, bán ở mức giá nào.

Có hai cách dùng phổ biến của lệnh giới hạn:

• Mua giới hạn: đặt mức giá tối đa, miễn là thị trường giảm xuống mức này hoặc thấp hơn, thì tự động mua vào
• Bán giới hạn: đặt mức giá tối thiểu, miễn là thị trường tăng lên mức này hoặc cao hơn, thì tự động bán ra

Ví dụ, trong chợ rau quả có một so sánh thú vị: lệnh thị trường giống như theo giá của người bán hàng, hôm nay đắt thì đắt, rẻ thì rẻ, tất cả đều do thị trường quyết định; còn lệnh giới hạn giống như bạn tự vẽ một đường, quá mức này tôi không mua, hoặc thấp hơn mức này tôi không bán. Có thể mua được không? Có thể bán ra không? Tùy thuộc vào may mắn và thị trường có “chiều” bạn hay không.

Thực chiến giao dịch: hai phương thức nên chọn thế nào?

Không có câu trả lời tuyệt đối cho vấn đề này, vì nó phụ thuộc vào tính cách giao dịch của bạn và môi trường thị trường hiện tại.

Lệnh thị trường phù hợp với người vội vàng. Nếu bạn là nhà giao dịch ngắn hạn, nhìn thấy cơ hội là phải vào nhanh, hoặc đang trải qua một xu hướng tăng vọt (ví dụ, đột nhiên có tin tích cực lớn), lúc này dùng lệnh thị trường giống như giành chỗ ngồi — tốc độ chính là sinh mệnh. Tỷ lệ thành công gần như 100%, chỉ cần đặt lệnh là có thể thực hiện.

Ngược lại, lệnh giới hạn phù hợp hơn với những nhà giao dịch kiên nhẫn, có kế hoạch. Bạn có thể đặt lệnh trước, thiết lập mức giá hợp lý mà bạn nghĩ là tốt, rồi đi làm việc khác. Ví dụ, chiến lược của bạn là mua ở 50 và bán ở 60, thì đặt hai lệnh giới hạn, tắt phần mềm đi, để thị trường tự thực hiện. Điều này đặc biệt hữu ích cho những người không thể theo dõi thị trường liên tục.

Còn có một tình huống gọi là “thị trường dao động”, lúc này lệnh giới hạn càng phát huy lợi thế. Giả sử một tài sản dao động trong khoảng 50~55, bạn có thể đặt lệnh mua tại 50, đặt lệnh bán tại 55, mỗi lần thị trường chạm tới biên giới thì tự động thực hiện một lần. Như vậy, trong phạm vi dao động hạn chế, bạn có thể nhiều lần kiếm lợi, tiết kiệm chi phí giao dịch.

Đánh giá ưu nhược điểm của hai phương thức

Hãy cùng phân tích đặc tính của lệnh thị trường và lệnh giới hạn:

Nói đơn giản: Nếu bạn vội vàng vào hoặc thoát ra, lệnh thị trường là lựa chọn đáng tin cậy hơn; còn nếu bạn không vội, hành động theo kế hoạch chặt chẽ, lệnh giới hạn là lựa chọn thông minh hơn.

Làm thế nào để đặt lệnh giới hạn? Các chiến lược nào?

Bước đầu tiên là xác định mức giá đặt lệnh của bạn. Mức giá này không phải do suy nghĩ tùy tiện, mà dựa trên phân tích cơ bản và kỹ thuật của tài sản. Ví dụ, bạn cho rằng cổ phiếu này hợp lý ở mức 50, thì có thể đặt lệnh mua giới hạn tại 50 hoặc thấp hơn.

Bước hai là chọn phương thức đặt lệnh. Trên hầu hết các nền tảng giao dịch, lệnh giới hạn thường nằm trong mục “đặt lệnh” hoặc “giao dịch chờ”. Bạn vào trang giao dịch, chọn “đặt lệnh” chứ không phải “giao dịch ngay”, rồi nhập mức giá và số lượng mong muốn, xác nhận gửi đi.

Ví dụ thực tế: Giả sử EUR/USD đang báo giá mua 1.09402, nhưng bạn thấy quá đắt, nghĩ rằng hợp lý là 1.09100. Bạn đặt lệnh mua giới hạn tại 1.09100, kiên nhẫn chờ đợi. Khi thị trường thực sự giảm xuống mức này, lệnh của bạn sẽ tự động thực hiện.

Lệnh giới hạn đặc biệt phù hợp trong thị trường dao động. Bạn có thể xem biểu đồ theo thời gian, xác định vùng dao động của tài sản, rồi đặt lệnh mua ở phía dưới, lệnh bán ở phía trên. Mỗi khi giá chạm tới biên giới, lệnh sẽ tự động thực hiện, tạo thành cơ chế “mua thấp bán cao tự động”.

Làm thế nào để đặt lệnh thị trường? Khi nào nên dùng?

Quy trình đặt lệnh thị trường đơn giản hơn nhiều. Vào trang giao dịch, chọn “lệnh thị trường” thay vì “đặt lệnh chờ”, thiết lập số lượng và đòn bẩy (nếu nền tảng hỗ trợ), rồi xác nhận gửi lệnh. Hệ thống sẽ thực hiện theo giá thị trường mới nhất tại thời điểm đó để giao dịch ngay lập tức.

Điểm mấu chốt là: giá bạn thấy không nhất thiết là giá cuối cùng thực hiện. Ví dụ, bạn xem EUR/USD là 1.09476, nhưng khi bạn nhấn xác nhận, có thể giá đã thành 1.09490, chênh lệch 0.00014 chính là trượt giá (slippage). Trong thời kỳ biến động mạnh, trượt giá sẽ lớn hơn.

Lệnh thị trường phù hợp nhất trong các tình huống xu hướng mạnh, một chiều. Khi có tin tích cực hoặc tiêu cực lớn đột nhiên xuất hiện, giá bắt đầu tăng vọt hoặc giảm mạnh, nếu bạn còn chần chừ nhập lệnh thủ công, có thể bỏ lỡ cơ hội. Lúc này, lệnh thị trường chính là “vé vào cửa” — đảm bảo bạn có thể vào thị trường, không bị bỏ lại phía sau.

Tuy nhiên, cần cảnh giác với một cái bẫy phổ biến: nhiều nhà giao dịch thấy giá tăng là vội vàng mua theo giá thị trường, thấy giảm là vội bán tháo. Những thao tác này thường mua đỉnh, bán đáy, vì thị trường thường sẽ hồi phục sau khi tăng mạnh hoặc giảm sâu.

Những rủi ro bạn cần biết

Lệnh giới hạn có nguy cơ mãi không thực hiện được. Nếu mức giá đặt quá cực đoan, thị trường không thể chạm tới, thì lệnh sẽ nằm đó mãi mãi. Vì vậy, khi đặt mức giá, cần phải hợp lý — vừa có lợi nhuận, vừa phù hợp với thanh khoản và biên độ dao động thực tế của tài sản.

Lệnh thị trường thì nguy hiểm nhất là trượt giá. Đặc biệt trong thời kỳ thị trường biến động dữ dội, khối lượng giao dịch thấp, trượt giá có thể lớn đến mức khó chấp nhận. Trong môi trường biến động cao, người dùng dễ đưa ra quyết định vội vàng, dẫn đến thua lỗ nặng.

Lời khuyên chung cho tất cả mọi người: Dù dùng loại lệnh nào, cũng phải đặt lệnh dừng lỗ. Đừng nghĩ rằng một lệnh sẽ luôn có lợi nhuận mãi mãi. Thị trường luôn có những bất ngờ, quản lý rủi ro mới là bí quyết sống lâu hơn.