Phương pháp đầu tư vàng năm cách toàn diện, làm thế nào để lựa chọn để đạt được lợi ích tối đa?

Trong bối cảnh căng thẳng địa chính trị và lạm phát liên tục ở mức cao, ngày càng nhiều nhà đầu tư bắt đầu chú ý đến các tài sản trú ẩn truyền thống như vàng. Ngoài vàng vật chất truyền thống, các nhà đầu tư hiện đại thực sự có nhiều phương thức hiệu quả để phân bổ vàng. Bài viết này giới thiệu chi tiết năm kênh đầu tư vàng khác nhau, đồng thời phân tích so sánh sâu về rủi ro, chi phí, tính tiện lợi và các yếu tố khác, giúp bạn tìm ra phương pháp mua bán phù hợp nhất dựa trên mục tiêu và phong cách đầu tư của chính mình.

Hiện tại có phải thời điểm thích hợp để đầu tư vàng?

Giá vàng trong những năm gần đây đã trải qua biến động mạnh: từ năm 2022 đến 2023, giá vàng quốc tế dao động trong khoảng 1700 USD đến 2000 USD, chủ yếu chịu ảnh hưởng bởi xung đột địa chính trị và chính sách tăng lãi suất của Cục Dự trữ Liên bang Mỹ.

Sau năm 2024, xu hướng giá vàng đã có sự chuyển biến rõ rệt. Dự kiến giảm lãi suất của Mỹ dần tăng lên, nhiệt huyết mua vàng của các ngân hàng trung ương toàn cầu tăng cao, tâm lý trú ẩn của thị trường cũng gia tăng, các yếu tố này cùng nhau thúc đẩy. Tổng lượng mua vàng ròng của các ngân hàng trung ương toàn cầu trong năm 2024 đạt mức kỷ lục 1045 tấn, liên tiếp ba năm vượt ngưỡng nghìn tấn, trực tiếp đẩy giá vàng vượt qua mốc 2700 USD. Đến năm 2025, giá vàng còn vượt qua 3700 USD, các nhà đầu tư tổ chức lạc quan về triển vọng thị trường.

Tuy nhiên, cần nhận thức rõ rằng, giá vàng chịu ảnh hưởng của nhiều yếu tố phức tạp, xu hướng ngắn hạn khó dự đoán chính xác. Chìa khóa để giữ vàng lâu dài là tìm điểm vào phù hợp, chứ không phải chờ đợi giá tăng rồi mới vội vàng tham gia. Nếu mục tiêu là tăng giá dài hạn và giữ giá trị, có thể xem xét mua vàng vật chất, sổ tiết kiệm vàng hoặc ETF vàng.

Nếu muốn kiếm lợi nhuận cao hơn qua giao dịch ngắn hạn và có khả năng chịu đựng biến động thị trường, thì cần nắm vững phân tích kỹ thuật, các công cụ như hợp đồng tương lai vàng và hợp đồng chênh lệch vàng (CFD) có thể phù hợp. Các sản phẩm phái sinh này chỉ cần vốn ban đầu thấp hơn nhiều để tham gia, quan trọng là hiểu rõ xu hướng giá, qua đó thực hiện mua bán theo xu hướng để kiếm chênh lệch.

So sánh và phân tích 5 phương thức đầu tư vàng

Phương thức 1: Mua vàng vật chất

Vàng vật chất gồm vàng thỏi, vàng miếng, đồng xu kỷ niệm, thường có thể mua tại ngân hàng hoặc tiệm vàng. Khuyên dùng ưu tiên vàng thỏi có độ tinh khiết cao, còn vàng trang sức và đồng xu cần cẩn trọng, vì giá trị gia tăng do gia công, khi bán ra còn phải trừ phí gia công, hao mòn, khiến hiệu quả đầu tư thấp hơn.

Hạn chế chính của vàng vật chất là tính không sinh lời. Người sở hữu phải đầu tư vào các thiết bị lưu trữ an toàn, bảo hiểm và các chi phí khác, đồng thời tồn tại vấn đề thanh khoản “dễ mua khó bán”. Tuy nhiên, vì có thể trực tiếp sở hữu vàng sáng bóng, nhiều nhà đầu tư vẫn sẵn lòng chấp nhận các chi phí này để giữ vàng như một tài sản dài hạn, phòng ngừa rủi ro.

Lưu ý thuế: Giao dịch vàng vật chất trên 5 vạn Tệ cần khai báo thu nhập cá nhân tạm thời. Khi bán, tính thuế 6% trên lợi nhuận, cộng vào thu nhập chịu thuế của năm sau.

Đối tượng phù hợp: Nhà đầu tư chú trọng bảo toàn tài sản, có chức năng phòng hộ rủi ro, có kế hoạch giữ dài hạn.

Ưu điểm:

• Rủi ro tương đối thấp
• Thủ tục giao dịch đơn giản, minh bạch
• Có giá trị sưu tầm

Nhược điểm:

• Đơn vị giá cao
• Cần thiết bị lưu trữ chuyên dụng
• Chi phí sở hữu cao
• Thanh khoản hạn chế

Kênh mua vàng vật chất

Ngân hàng Taiwan là lựa chọn đáng tin cậy, là ngân hàng duy nhất cung cấp dịch vụ mua bán vàng vật chất toàn quốc. Vàng thỏi của ngân hàng thường không qua gia công quá nhiều, phí hợp lý, chất lượng đảm bảo. Độ tiêu chuẩn vàng của Taiwan bắt đầu từ 100 gram, còn có các loại 250g, 500g, 1kg.

Nếu muốn mua vàng nhỏ hơn, tiệm vàng hoặc cầm đồ có thể phù hợp hơn. Dù mua ở đâu, độ tinh khiết vàng là yếu tố quyết định, vì bán ra sẽ tính theo trọng lượng thực. Tránh mua vàng giả, vì dễ bị thương lượng giá quá cao. Đồng thời, cần cân nhắc vấn đề bảo quản vàng vật chất, liên quan đến an toàn và chi phí.

Phương thức 2: Đầu tư qua sổ tiết kiệm vàng

Sổ tiết kiệm vàng (thường gọi là “vàng giấy”) hoạt động dựa trên nguyên tắc: nhà đầu tư mua vàng, ngân hàng giữ hộ và cung cấp sổ ghi chép, hoàn toàn không cần sở hữu vật chất. Giao dịch mua bán qua sổ, tiện lợi hơn nhiều so với mua vàng thỏi. Nhiều ngân hàng lớn cung cấp dịch vụ này, gồm Taiwan Bank, CTBC, First Bank, Hua Nan Bank, v.v. Sổ tiết kiệm vàng còn có thể đổi lấy vàng vật chất.

Ngân hàng cung cấp ba phương thức mua: mua bằng Tệ, mua bằng ngoại tệ, và sổ tiết kiệm vàng song tiền tệ (sản phẩm mới của Taiwan Bank ra mắt năm 2023, cùng hưởng lợi từ biến động tỷ giá Tệ và USD).

Các phương thức có phí khác nhau. Mua bằng Tệ phải chịu rủi ro biến động tỷ giá, vì giá vàng quốc tế tính bằng USD. Mua bằng ngoại tệ cũng phát sinh chi phí đổi ngoại tệ từ đầu. Tổng chi phí của hai phương thức này tương đương, thuộc mức trung bình. Cần chú ý rằng mỗi lần giao dịch đều phát sinh phí, mua bán nhiều sẽ tích tụ chi phí cao, nên hạn chế giao dịch thường xuyên.

Lưu ý thuế: Lợi nhuận từ mua bán sổ tiết kiệm vàng xem như thu nhập tài sản, cộng vào thu nhập chịu thuế của năm sau. Nếu lỗ, có thể trừ vào thu nhập tài sản, phần còn lại chuyển sang 3 năm sau.

Đối tượng phù hợp: Nhà đầu tư dài hạn, ít giao dịch, muốn chi phí thấp.

Ưu điểm:

• Rủi ro tương đối thấp
• Hỗ trợ đầu tư nhỏ lẻ
• Có thể đổi lấy vàng vật chất bất cứ lúc nào

Nhược điểm:

• Thời gian giao dịch bị giới hạn theo giờ ngân hàng
• Chỉ mua chứ không thể bán khống
• Có rủi ro tỷ giá

Các ngân hàng khuyên dùng sổ tiết kiệm vàng

Trong các ngân hàng lớn của Đài Loan, Taiwan Bank, E.SUN Bank và Yuanta Bank đều có ưu thế riêng về dịch vụ sổ tiết kiệm vàng, nhà đầu tư có thể chọn dựa trên phí dịch vụ và chất lượng dịch vụ của từng ngân hàng.

Phương thức 3: Đầu tư qua ETF vàng

ETF vàng về bản chất là quỹ chỉ số vàng, do đó có phí quản lý. Nhà đầu tư có thể chọn ETF vàng nội địa Đài Loan hoặc ETF vàng quốc tế. Các sản phẩm phổ biến gồm ETF vàng Taiwan (00635U), ETF vàng Mỹ (GLD), và IAU.

Cấu trúc chi phí của các sản phẩm này có chút khác biệt:

• ETF vàng Taiwan: phí quản lý 1.15%/năm + phí giao dịch 0.15% + thuế giao dịch 0.1%
• ETF GLD (Mỹ): phí quản lý 0.4%/năm + phí giao dịch 0-0.1% + chi phí đổi ngoại tệ 0.32%
• ETF IAU (Mỹ): phí quản lý 0.25%/năm + phí giao dịch 0-0.1% + chi phí đổi ngoại tệ 0.32%

ETF vàng được giao dịch qua các sàn chứng khoán, có mức vào thị trường thấp, thanh khoản cao. Tuy nhiên, chỉ có thể mua vào hoặc bán ra, không thể bán khống, phù hợp với nhà đầu tư bảo thủ muốn tham gia tăng giá vàng mà tránh rủi ro giảm giá. Thích hợp cho người mới và nhà đầu tư nhỏ lẻ dài hạn.

Đối tượng phù hợp: Nhà đầu tư dài hạn, chi phí thấp, ít giao dịch, mức độ rủi ro trung bình.

Ưu điểm:

• Giao dịch thuận tiện, vào thị trường dễ dàng
• Thanh khoản tốt
• Chi phí rõ ràng minh bạch

Nhược điểm:

• Phải chú ý phí quản lý quỹ
• Thời gian giao dịch có giới hạn
• Không thể bán khống để kiếm lợi

Cách mua ETF vàng

ETF nội địa có thể mua qua các sàn chứng khoán trong nước. Nếu đã mở tài khoản tại các sàn quốc tế, có thể mua ETF vàng Mỹ, với chi phí thấp, theo dõi sát sao sai số theo dõi, nhưng cần mở tài khoản Mỹ và chịu chi phí đổi ngoại tệ.

Phương thức 4: Giao dịch hợp đồng tương lai vàng

Hợp đồng tương lai vàng là hợp đồng dựa trên giá vàng quốc tế. Lợi nhuận hoặc lỗ của nhà đầu tư hoàn toàn phụ thuộc vào chênh lệch giá vàng tại thời điểm vào và ra vị thế. Hợp đồng có ngày đáo hạn cố định, sau đó phải thực hiện thanh toán hoặc chuyển đổi hợp đồng.

Ưu điểm chính của hợp đồng tương lai là hỗ trợ giao dịch hai chiều, thời gian giao dịch dài, chi phí sở hữu thấp. Nhà đầu tư chỉ cần ký quỹ một tỷ lệ nhất định để thực hiện giao dịch đòn bẩy, phù hợp cho giao dịch ngắn hạn và nhà giao dịch chuyên nghiệp. Giá hợp đồng tương lai vàng liên kết 24/7 với thị trường quốc tế, ít bị thao túng đơn phương.

Rủi ro chính của hợp đồng là có ngày đáo hạn, do đó liên quan đến chi phí chuyển đổi hợp đồng. Nếu giữ vị thế chưa đến hạn, hệ thống sẽ tự động đóng vị thế. Đòn bẩy làm lợi nhuận tăng lên, nhưng cũng làm tổn thất lớn hơn, nhà đầu tư cần quản lý vốn cẩn thận.

Về thuế, thu nhập từ giao dịch hợp đồng tương lai vàng không chịu thuế thu nhập cá nhân, chỉ phải nộp thuế giao dịch hợp đồng (25 phần vạn), mức thuế thấp nhất.

Đối tượng phù hợp: Nhà đầu tư có kinh nghiệm ngắn hạn, khả năng giao dịch theo sóng, quy mô vốn lớn.

Ưu điểm:

• Giao dịch T+0, 24/7
• Hỗ trợ mua bán hai chiều
• Đòn bẩy tối đa hóa hiệu quả sử dụng vốn

Nhược điểm:

• Rủi ro cao do đòn bẩy
• Có áp lực ngày đáo hạn
• Cần chuyển đổi hợp đồng

Thị trường giao dịch hợp đồng tương lai vàng

Giao dịch hợp đồng tương lai vàng tại Đài Loan qua Sở Giao dịch Hợp đồng Tương lai Đài Loan, thời gian hạn chế hơn. Trong khi đó, các nhà môi giới hợp đồng tương lai quốc tế cung cấp gần như 24/7, có thể giao dịch mua bán hai chiều bất cứ lúc nào, thanh khoản và khối lượng giao dịch tốt hơn. Nhiều nhà môi giới quốc tế còn cung cấp dịch vụ và nền tảng tiếng Trung, thao tác thuận tiện hơn.

Phương thức 5: Hợp đồng chênh lệch vàng (CFD)

CFD vàng là hợp đồng theo dõi giá vàng giao ngay. Nếu đã có nền tảng giao dịch phái sinh, CFD là cách nhanh chóng tham gia thị trường vàng.

Điểm đặc trưng của CFD là hỗ trợ giao dịch hai chiều, không cần sở hữu vàng thực tế, không có hạn chế ngày đáo hạn, linh hoạt hơn hợp đồng tương lai. Nhà đầu tư kiếm lợi từ chênh lệch giá mua bán hợp đồng, vào thị trường với vốn nhỏ, đòn bẩy linh hoạt, phí chủ yếu từ chênh lệch giá và phí qua đêm.

Giao dịch CFD vàng dễ hơn so với chơi cổ phiếu, không cần chọn mã, chỉ cần phân tích xu hướng giá vàng, độ khó tương đối thấp.

Về thuế, lợi nhuận từ giao dịch CFD vàng thuộc thu nhập từ nguồn nước ngoài, nếu vượt quá 100 vạn Tệ trong năm, phải cộng vào thu nhập cá nhân.

Đối tượng phù hợp: Nhà đầu tư có kinh nghiệm phái sinh, muốn vào thị trường nhỏ, giao dịch ngắn hạn.

Ưu điểm:

• Vào thị trường cực kỳ dễ, vốn nhỏ cũng tham gia được
• Hỗ trợ mua bán hai chiều
• Giao dịch T+0 24/7
• Mở tài khoản nhanh chóng

Nhược điểm:

• Rủi ro đòn bẩy cao
• Cần kỹ năng và kinh nghiệm giao dịch
• Phải chủ động quản lý vị thế

( Sự khác biệt giữa hợp đồng tương lai và CFD

• Kích thước hợp đồng: Hợp đồng tương lai có giới hạn kích thước tối thiểu cố định, CFD không giới hạn, yêu cầu ký quỹ thấp hơn
• Ngày đáo hạn: Hợp đồng tương lai có ngày đáo hạn, cần chuyển đổi hợp đồng, CFD không có
• Cấu trúc chi phí: Hợp đồng tương lai tính phí giao dịch và thuế, CFD chủ yếu chênh lệch giá
• Yêu cầu vốn: Hợp đồng tương lai yêu cầu vốn lớn hơn

Giá trị cốt lõi của đầu tư vàng

Tại sao đầu tư vàng luôn thu hút sự chú ý? Các lý do chính gồm:

Tính giữ giá của vàng: Về dài hạn, vàng có khả năng bảo vệ sức mua, chống lại tác động của lạm phát.

Thị trường toàn cầu thống nhất: Vàng có thị trường thanh khoản toàn cầu, giá minh bạch, quy mô giao dịch lớn.

Chức năng trú ẩn an toàn: Trong các bất ổn địa chính trị, hoảng loạn thị trường, vàng thường trở thành nơi trú ẩn an toàn của vốn.

Công cụ chống lạm phát: Trong lịch sử, vàng là công cụ chính để chống mất giá USD và lạm phát tăng cao.

Các đặc tính này không phải là quan điểm mới, nhưng chính vì những đặc điểm truyền thống này, các nhà đầu tư tổ chức “thông minh” luôn duy trì phân bổ vàng trong danh mục. Các tổ chức thường khuyên vàng chiếm ít nhất 10% tổng danh mục đầu tư.

Mỗi khi lạm phát tăng cao hoặc thị trường biến động, cơn sốt vàng lại bùng phát rõ rệt. Theo xu hướng lịch sử, khi xảy ra các yếu tố hệ thống lớn như khủng hoảng kinh tế, chính trị, chiến tranh, giá vàng thường biến động mạnh. Ví dụ, sau khi chiến tranh Nga-Ukraine bùng nổ năm 2022, giá vàng liên tục tăng, có lúc vượt 2069 USD. Gần đây, giá vàng lại vượt đỉnh mới, trên 3700 USD.

** Chính vì quy mô thị trường vàng quốc tế lớn, có lịch sử lâu dài, phản ứng nhanh với các sự kiện hệ thống lớn, tạo ra đặc tính biến động mạnh theo chiều hướng tăng hoặc giảm đột ngột.** Điều này khiến vàng trở thành đối tượng giao dịch ngắn hạn “kiếm chênh lệch” hoặc là công cụ phòng hộ rủi ro trong danh mục đầu tư. Nhà đầu tư có thể linh hoạt chọn phương thức phù hợp dựa trên mục tiêu của mình.