Hàn Quốc “Giá trị gia tăng của kimchi” gặp phải việc nâng cấp quản lý: Sàn giao dịch mất quyền quyết định đưa lên sàn, dự kiến phê duyệt quy định mới vào cuối năm

Tác giả: Nancy, PANews

“Phí cao của kim chi” đặc hữu của Hàn Quốc đã tạo ra hiệu ứng niêm yết mã token mạnh mẽ trên các sàn giao dịch địa phương, không chỉ là “vé vàng” để các dự án thu hút sự chú ý về vốn và quảng bá thương hiệu mà còn trở thành chỉ báo xu hướng quan trọng cho các nhà đầu tư sợ bỏ lỡ (FOMO) tham gia thị trường.

Gần đây, khi Ủy ban Tài chính Hàn Quốc (FSC) công bố kế hoạch luật về tài sản ảo mới, bao gồm việc nâng cao tiêu chuẩn niêm yết, quy định hành vi giao dịch, và giới thiệu quy định về stablecoin, thị trường mã hóa Hàn Quốc đang nhanh chóng bước vào kỷ nguyên quản lý hệ thống, quy chuẩn hóa 2.0.

Dự thảo quy định mới dự kiến trình Quốc hội phê duyệt vào cuối năm: tăng cường tiêu chuẩn niêm yết, lần đầu tiên xây dựng quy định về quản lý stablecoin

Khi các nền kinh tế lớn như Mỹ, Nhật Bản và Liên minh châu Âu đẩy nhanh tiến trình hệ thống hóa tài sản ảo, Hàn Quốc cũng đang tích cực xây dựng hệ thống quản lý toàn diện, đồng thời duy trì sự sáng tạo của thị trường.

Gần đây, FSC công bố kế hoạch dự thảo “Luật về tài sản ảo giai đoạn 2”, nhằm chuyển đổi hoạt động niêm yết mã token của các sàn giao dịch từ mô hình tự quản hiện tại sang hệ thống quản lý trực tiếp của chính phủ một cách minh bạch và nghiêm ngặt hơn, nhằm nâng cao độ minh bạch của giao dịch và bảo vệ nhà đầu tư.

Về quản lý niêm yết, FSC dự kiến yêu cầu các sàn giao dịch xây dựng tiêu chuẩn rõ ràng về niêm yết và hủy niêm yết, quy tắc tạm ngưng và phục hồi giao dịch, cũng như công bố thông tin, nhằm giải quyết các vấn đề trước đây về việc kiểm tra niêm yết không chặt chẽ và rủi ro của các tài sản vào thị trường. Thực tế, tại cuộc họp Ủy ban tài sản ảo lần thứ 4 trong năm, FSC đã nhấn mạnh vấn đề niêm yết, khi tuyên bố từ ngày 1 tháng 6, sẽ thực thi dự thảo sửa đổi “Thí điểm hỗ trợ giao dịch”, yêu cầu các mã token mới niêm yết phải có mức thanh khoản tối thiểu và hạn chế đặt lệnh giá thị trường trong giai đoạn đầu, nhằm phòng ngừa “làm giá” và các đồng tiền ma (zombie coin), đồng MEME bị thao túng.

Về định nghĩa pháp lý và quy chuẩn hành vi kinh doanh, FSC sẽ đổi tên thuật ngữ “tài sản ảo” trong luật hiện hành thành “tài sản số” và chính thức đưa khái niệm “sổ cái phân tán” vào định nghĩa, nhằm tăng tính rõ ràng và khả năng thực thi của pháp luật. Đồng thời, dự thảo phân chia rõ phạm vi hoạt động của các nhà điều hành thành các nhóm như sàn giao dịch mã token, nhà môi giới, nhà ủy thác và quản lý, đồng thời bổ sung các quy định cấm giao dịch nội gián, thao túng thị trường và các hành vi kinh doanh cơ bản khác. Việc phân chia này giúp xác định rõ trách nhiệm pháp lý của các bên tham gia khác nhau, giảm thiểu các vùng xám trong quản lý, đồng thời tạo ra hiệu quả răn đe đối với hành vi thao túng thị trường.

Về cạnh tranh và vấn đề độc quyền, do các sàn Upbit, Bithumb chiếm phần lớn thị phần trong thị trường won Hàn, FSC đang phối hợp với Ủy ban Công bằng Thương mại (Korea Fair Trade Commission) tiến hành nghiên cứu liên quan. Động thái này sẽ giúp duy trì sự năng động của thị trường Hàn Quốc, khuyến khích sự phát triển của các sàn nhỏ và vừa, mở rộng sự lựa chọn cho người dùng.

Đáng chú ý, FSC lần đầu tiên chính thức đề xuất xây dựng khung quản lý stablecoin, vừa đảm bảo các biện pháp bảo vệ đầy đủ, vừa hỗ trợ sự phát triển của thị trường stablecoin trong các dịch vụ tài chính như thanh toán, chuyển tiền và giao dịch xuyên biên giới. Theo kế hoạch, FSC dự kiến giới thiệu hệ thống cấp phép phát hành stablecoin, yêu cầu các nhà phát hành phải dự trữ bằng tiền gửi, trái phiếu chính phủ hoặc các tài sản có tính thanh khoản cao khác, với tỷ lệ dự trữ phải đạt trên 100%, đồng thời xây dựng cơ chế bảo vệ quyền rút tiền của người dùng.

Ngoài ra, Hàn Quốc về nguyên tắc không cho phép stablecoin thanh toán sinh lãi do sở hữu hoặc sử dụng, đồng thời sẽ thảo luận mô hình liên minh do ngân hàng dẫn dắt, hạn chế các công ty công nghệ tài chính chỉ đóng vai trò đối tác công nghệ, và cấm các sàn giao dịch mã hóa tự phát hành stablecoin. Thiết kế quy định sẽ tham khảo kinh nghiệm của các stablecoin quốc tế như Tether, Circle (USDC).

“Chúng tôi sẽ phối hợp với các cơ quan liên quan và thảo luận trong Ủy ban tài sản ảo để xây dựng dự thảo giai đoạn hai, đồng thời tích cực hỗ trợ việc trình dự luật tại Quốc hội. Hiện vẫn đang trong giai đoạn thiết kế hệ thống, do đó cần có các biện pháp an toàn đầy đủ. Các bộ ngành đang tiến hành đàm phán kỹ lưỡng, hiện đã bước vào giai đoạn phối hợp cuối cùng, dự kiến sẽ hoàn tất trình trong năm nay,” Chủ tịch FSC Lee Euy-won cho biết.

Quần thể “kiến thợ” Hàn Quốc đổ xô vào thị trường mã hóa, quản lý tiến tới thời đại 2.0

Nhà đầu tư bán lẻ Hàn Quốc nổi tiếng với khả năng chấp nhận rủi ro, săn lùng các tài sản có độ biến động cao trên thị trường tài chính toàn cầu, trong đó FOMO ăn sâu vào hành vi đầu tư của họ.

Theo dữ liệu của Hàn Quốc Hội đồng Liên bang, tính đến tháng 8 năm nay, hơn 10.000 nhà đầu tư sở hữu hơn 1 tỷ won (khoảng 71.000 USD) tài sản mã hóa trên 5 sàn giao dịch won lớn nhất, tổng số tài khoản giao dịch hoạt động đạt tới 10,86 triệu, chiếm khoảng 20% dân số cả nước. Tỷ lệ này đủ để chứng minh mức độ thâm nhập của đầu tư mã hóa trong xã hội Hàn Quốc.

Hiện nay, won đã trở thành đồng tiền pháp định thứ hai trên toàn cầu sau đô la Mỹ để giao dịch mã hóa, trong khi nhà đầu tư bán lẻ Hàn Quốc còn đặc biệt thích đầu cơ vào các “coin nhỏ” (coin có vốn hóa nhỏ). Theo Bloomberg mới nhất, “quần thể kiến thợ” Hàn Quốc (khoảng 14 triệu nhà đầu tư bán lẻ) bị cuốn theo giá nhà cao và lo lắng về kinh tế, đang săn lùng các tài sản rủi ro cao, từ ETF ký quỹ đến tiền mã hóa, thậm chí các alt coin biến động cực đoan. Trong 5 năm qua, quy mô ký quỹ đã tăng gấp ba lần, dòng tiền lớn chảy ra khỏi các tài khoản ngân hàng, đổ vào các thị trường rủi ro này. Sự nhiệt huyết của nhà đầu tư bán lẻ Hàn Quốc khiến hơn 80% khối lượng giao dịch alt coin trên các sàn nội địa, cao hơn nhiều so với mức trung bình toàn cầu (chỉ khoảng 50% của Bitcoin và Ether cộng lại).

Hiện tượng đầu tư toàn dân này không chỉ thay đổi hệ sinh thái tài chính của Hàn Quốc mà còn gây lo ngại cho các cơ quan quản lý. Thực tế, nhà đầu tư bán lẻ chiếm khoảng hai phần ba khối lượng giao dịch hàng ngày của thị trường chứng khoán Hàn Quốc. Trước đó, chính phủ Hàn Quốc đã từng dừng kế hoạch đánh thuế lợi nhuận vốn mới do phản đối mạnh mẽ của nhà đầu tư bán lẻ. Hiện nay, họ đang đổ xô vào thị trường mã hóa, đặc biệt sau khi Donald Trump đắc cử Tổng thống Mỹ, khiến khối lượng giao dịch tại các sàn mã hóa địa phương tăng vọt, đạt khoảng 80% tổng giá trị giao dịch của chỉ số Kospi, trong đó stablecoin cũng thu hút nhiều sự chú ý. Đồng thời, do quản lý chặt chẽ trong nước, nhiều nhà đầu tư đã chuyển giao dịch ra nước ngoài.

Để ứng phó với môi trường thị trường rủi ro cao này, Hàn Quốc trong những năm gần đây đã xây dựng khung pháp lý và hệ thống nhằm đưa sự nhiệt huyết của nhà đầu tư bán lẻ vào khuôn khổ tài chính ổn định hơn.

Ngay từ tháng 9 năm 2021, Hàn Quốc đã chính thức ban hành “Luật về sử dụng và báo cáo thông tin giao dịch tài chính đặc thù” (gọi tắt là “Luật Tín dụng đặc thù”), xác lập khung pháp lý ban đầu cho thị trường mã hóa. Theo luật này, các nhà cung cấp dịch vụ tài sản ảo (VASP) phải đăng ký với Cơ quan Tình báo Tài chính Hàn Quốc (FIU) như các ngân hàng và tổ chức chứng khoán truyền thống, đồng thời phải có xác minh danh tính tài khoản và hệ thống quản lý an toàn thông tin (ISMS) để hoạt động hợp pháp. Theo dữ liệu mới nhất của FSC, do chi phí tuân thủ tăng cao, số lượng sàn giao dịch đăng ký với chính quyền đã giảm từ 60 xuống còn 29.

Vào tháng 3 năm 2022, Hàn Quốc trở thành quốc gia đầu tiên trên thế giới chính thức thực thi “Quy tắc du lịch”, yêu cầu các VASP thu thập và lưu trữ thông tin người giao dịch khi số tiền vượt quá 1 triệu won (khoảng 840 USD), nhằm phòng chống rửa tiền và dòng tiền bất hợp pháp. Đây là bước tiến từ “ngưỡng tiếp cận” sang “kiểm soát trong quá trình giao dịch”.

Ngày 19 tháng 7 năm 2024, Hàn Quốc ban hành “Luật bảo vệ người dùng tài sản ảo”. Luật này tập trung bảo vệ an toàn tài sản người dùng, quy định rõ hành vi thao túng thị trường, giao dịch nội gián, không công bằng, đồng thời trao quyền nhiều hơn cho cơ quan quản lý tài chính. Dự luật này được xem như phản ứng trước các vụ sàn giao dịch phá sản và thiệt hại của nhà đầu tư trong những năm gần đây, đồng thời đánh dấu bước tiến trong việc xây dựng một thị trường mã hóa lành mạnh, minh bạch và có hệ thống hơn tại Hàn Quốc.

Với sự ra đời của luật về tài sản ảo giai đoạn hai, Hàn Quốc đang hướng tới một khung pháp lý toàn diện và hệ thống hơn. Việc làm rõ các quy định sẽ loại bỏ các điểm mù của thị trường, tăng cường bảo vệ người dùng, đồng thời nâng cao khả năng dự đoán về đổi mới trong ngành mã hóa.