Aztec đã phải chờ đợi 7 năm cuối cùng mới phát hành coin! Không airdrop mà chuyển sang bán công khai, định giá 3,5 triệu bị cộng đồng tấn công.

Dự án bảo mật nổi tiếng Aztec Network phát hành coin sau bảy năm, tổng cung của token AZTEC là 10.35 tỷ mã. Giá khởi điểm FDV là 350 triệu USD. Tuy nhiên, gây tranh cãi là Aztec cho biết sẽ không thực hiện airdrop, chỉ mở bán công khai cho 300.000 danh sách cho phép. Token cần phải bị khóa 12 tháng và KYC, điều này tạo ra sự tương phản với câu chuyện bảo mật, cộng đồng cho rằng định giá và sản lượng khó mà khớp nhau, thời gian và chi phí của người dùng tương tác lâu dài sẽ trở thành vô nghĩa.

TGE không airdrop gây ra sự sụp đổ tập thể của đảng lùa gà

Là một dự án bảo mật có quy mô tài chính đáng kể và thu hút sự chú ý cao, Aztec từ sớm đã là mục tiêu chính của những người đầu tư mạo hiểm, nhưng chính thức đã tuyên bố sẽ không thực hiện bất kỳ airdrop nào, điều này khiến thời gian và chi phí đầu tư của những người tương tác lâu dài đều trở thành lãng phí. Thay vào đó, Aztec nhấn mạnh cộng đồng là ưu tiên hàng đầu, sẽ mở quyền tham gia đấu giá trước cho các nhà đóng góp trên mạng, bao gồm các nhà điều hành nút thử nghiệm, người dùng Aztec Connect, người dùng zk.money và các thành viên cộng đồng hoạt động, hiện tại số địa chỉ được vào danh sách cho phép đã vượt quá 300.000.

Mô hình “không airdrop mà chuyển sang bán công khai” này đã gây ra sự phản kháng mạnh mẽ trong cộng đồng tiền điện tử. Airdrop là cách truyền thống để các dự án tiền điện tử tri ân những người dùng sớm, những người đã bỏ thời gian và chi phí gas để tương tác trên mạng thử nghiệm thường mong đợi nhận được phần thưởng token khi dự án phát hành coin. Quyết định của Aztec đã phá vỡ kỳ vọng này, khiến hàng chục nghìn người tham gia sớm cảm thấy bị phản bội.

Cơ chế danh sách cho phép mặc dù đã cho người dùng sớm quyền mua ưu tiên, nhưng điều này không đồng nghĩa với việc nhận Token miễn phí. Người dùng vẫn cần phải trả chi phí mua và đối mặt với rủi ro khóa vị thế và thị trường. Đối với nhiều người tham gia nhỏ lẻ, họ có thể không có đủ vốn để tham gia bán công khai, hoặc cho rằng tỷ lệ rủi ro so với lợi nhuận không hợp lý. Trong tình huống này, giá trị của tư cách danh sách cho phép bị giảm sút nghiêm trọng.

Cơn giận của cộng đồng còn bắt nguồn từ việc lãng phí thời gian. Aztec đã hoạt động được 7 năm kể từ khi ra mắt vào năm 2018, nhiều người dùng sớm đã tham gia từ đỉnh điểm của thị trường tăng giá và trải qua một chu kỳ thị trường giảm giá đầy đủ. Họ không chỉ đầu tư chi phí gas mà còn cả thời gian để theo dõi và tương tác liên tục. Cuối cùng, họ chỉ được thông báo rằng không có airdrop, chỉ có thể bỏ tiền mua coin và cần phải khóa vị thế trong 12 tháng, sự chênh lệch tâm lý này thật dễ hiểu.

Ba điểm chính trong tranh cãi về phát hành coin Aztec

Không có Airdrop: Người dùng tương tác lâu dài không thể nhận được Token miễn phí, thời gian và chi phí gas bị lãng phí.

Định giá cao: Giá khởi điểm FDV 350 triệu USD, cộng đồng cho rằng không phù hợp với sản lượng hiện tại.

Khóa vị thế dài hạn: Token cần bị khóa trong 12 tháng, gia tăng rủi ro vốn trong thời kỳ thị trường suy thoái

3.5 tỷ định giá và áp lực kép từ Vị thế bị khóa vào tháng 12

Điều đáng chú ý hơn là điều kiện định giá và vị thế bị khóa. FDV khởi điểm của token Aztec là 350 triệu USD, tỷ lệ bán công khai là 14,5%. Mặc dù chính thức cho rằng mức giá này giảm khoảng 75% so với định giá ngụ ý trong vòng gọi vốn cổ phần gần nhất, nhưng nhiều thành viên trong cộng đồng vẫn tin rằng định giá này khó có thể tương xứng với sản phẩm hiện tại của dự án. Định giá này có nghĩa là Aztec cần chứng minh giá trị của mình trong tương lai, nhưng tiến độ xây dựng hệ sinh thái hiện tại không đủ để hỗ trợ con số này.

Theo dữ liệu từ DeFi Llama, tổng giá trị bị khóa (TVL) của Aztec đã giảm từ đỉnh 21 triệu USD xuống còn khoảng 4 triệu USD. Mặc dù gần đây hoạt động trên mạng thử nghiệm đã có sự phục hồi, nhưng con số TVL này lại không tương xứng với mức định giá 350 triệu USD. So với các dự án bảo mật khác, ngay cả trong thời kỳ cao điểm, quy mô ứng dụng thực tế của Aztec cũng tương đối hạn chế.

Đồng thời, Aztec được chỉ trích vì thời gian khóa dài, việc bán khởi đầu (yêu cầu đặt cọc tối thiểu 200.000 đồng AZTEC) và số tiền thu được từ đấu giá công khai đều cần phải bị khóa trong 12 tháng, trong đó token đấu giá công khai cần phải được quyết định liệu có mở khóa ngay lập tức hay không sau 90 ngày bằng cách bỏ phiếu quản trị. Tâm lý thị trường hiện tại đang ảm đạm, hầu hết các dự án đều thể hiện kém sau TGE, điều kiện khóa như vậy đã phóng đại rủi ro tài chính của các nhà tham gia.

12 tháng vị thế bị khóa trong môi trường thị trường hiện tại cực kỳ rủi ro. Chu kỳ thị trường crypto thường kéo dài khoảng 4 năm, hiện tại đang ở điểm chuyển giao cuối giai đoạn bull market hoặc đầu giai đoạn bear market. Vị thế bị khóa 12 tháng có nghĩa là các nhà đầu tư có thể phải chờ đến giữa giai đoạn bear market để có thể mở khóa, và đến lúc đó giá Token có thể đã giảm mạnh. Rủi ro này khiến nhiều nhà đầu tư thận trọng chọn cách quan sát.

Ngoài ra, dựa trên yêu cầu tuân thủ, Aztec yêu cầu người tham gia phải hoàn thành KYC và mint NFT mới có thể vào quy trình đấu giá. Tuy nhiên, yêu cầu này đã trở thành một trọng tâm khác trong các cuộc thảo luận của cộng đồng do nó trái ngược với câu chuyện về quyền riêng tư của họ. Một dự án có điểm bán hàng chính là quyền riêng tư, lại yêu cầu người dùng cung cấp thông tin cá nhân để thực hiện KYC, mâu thuẫn này đã dẫn đến sự nghi ngờ về tính xác thực của ý tưởng quyền riêng tư của Aztec.

Lựa chọn thời điểm cho việc chuyển đổi mô hình kinh doanh và sự phục hồi của lĩnh vực bảo mật

Dự án từng rất hot Aztec kể từ khi ra mắt vào năm 2018 đã luôn nỗ lực xây dựng giải pháp bảo mật trên Ethereum. Dữ liệu công khai cho thấy, Aztec đã hoàn thành bốn vòng huy động vốn từ năm 2018 đến 2022, với tổng số tiền vượt qua 119 triệu USD, các nhà đầu tư bao gồm Vitalik Buterin, ConsenSys, Paradigm, a16z, Ethereal Ventures và nhiều tổ chức lớn khác trong ngành.

Tuy nhiên, mặc dù quy mô tài chính lớn và sự chú ý cao từ thị trường, tiến trình xây dựng hệ sinh thái của Aztec không được như mong đợi. Đặc biệt, sau khi Tornado Cash bị Liên bang Mỹ OFAC trừng phạt vào năm 2022, rủi ro quản lý đối với toàn bộ các dự án liên quan đến quyền riêng tư đã tăng lên rõ rệt. Vào tháng 3 năm 2023, Aztec thông báo về việc chuyển đổi mô hình kinh doanh, dần dần đóng cửa dự án cầu nối quyền riêng tư DeFi Aztec Connect và ngừng chức năng gửi tiền của zk.money. Chính thức cho biết họ chưa bị cơ quan quản lý liên lạc, quyết định này xuất phát từ các yếu tố kinh doanh, sẽ tập trung vào ngôn ngữ chung không biết (zero-knowledge) Noir và phát triển blockchain mã hóa thế hệ tiếp theo. Quyết định này đã gây ảnh hưởng đến hệ sinh thái Aztec, khi đó Aztec Connect và zk.money đã tích lũy hàng chục triệu đô la giao dịch và hàng trăm ngàn người dùng.

Sau khi câu chuyện về quyền riêng tư từng có dấu hiệu mệt mỏi, mặc dù Aztec liên tục thúc đẩy cập nhật sản phẩm, nhưng nhiệt độ thị trường rõ ràng đã giảm. Tuy nhiên, lĩnh vực quyền riêng tư bắt đầu xuất hiện dấu hiệu hồi phục từ cuối năm ngoái. Vào tháng 11 năm 2024, tòa án Mỹ đã phán quyết rằng “lệnh trừng phạt OFAC đối với Tornado Cash” là bất hợp pháp, và vào tháng 3 năm nay đã gỡ bỏ nó khỏi danh sách trừng phạt, mang lại tín hiệu tích cực cho các dự án quyền riêng tư trong lĩnh vực tiền điện tử.

Nhân dịp này, Aztec đã công bố thành lập quỹ vào tháng 2 năm nay, thị trường ngay lập tức bắt đầu suy đoán về kế hoạch phát hành coin của họ. Sau đó, Aztec đã khởi động mạng thử nghiệm công cộng, thu hút sự tương tác của người dùng và thúc đẩy TVL hồi phục. Chỉ trong vòng bốn tuần, nền tảng đã bổ sung hơn 30 ứng dụng phát triển, số lượng kết nối nút vượt quá 17,000. Sau đó, Aztec cũng đã hoàn thành nâng cấp mạng, mở rộng hệ sinh thái cho các nhà phát triển cũng như thực hiện tối ưu hóa giữa các chuỗi và hiệu suất.

Gần đây, với việc giá của các đồng tiền riêng tư như Zcash tăng mạnh, sự chú ý của thị trường đối với lĩnh vực riêng tư lại một lần nữa gia tăng, điều này cũng tạo ra một khoảng thời gian tương đối thuận lợi cho việc phát hành coin của Aztec. Aztec chọn phát hành coin vào thời điểm này, rõ ràng là hy vọng tận dụng độ hot của lĩnh vực riêng tư để nâng cao tỷ lệ thành công trong việc bán Token. Tuy nhiên, hiện tại môi trường thị trường tiền mã hóa đang ảm đạm, câu chuyện thay đổi nhanh chóng, liệu Aztec có thể tiếp tục thúc đẩy xây dựng hệ sinh thái, thu hút các nhà phát triển và người dùng tham gia lâu dài sau khi nhận được sự chú ý ngắn hạn và kích thích thanh khoản từ việc phát hành coin, vẫn cần thời gian kiểm chứng.